Deze week gaan er drie zeer diverse films in première: Winter’s Bone is bijna een kitchensinkdrama, maar dan gesitueerd op het white-trash-platteland van de V.S., Buried een claustrofobische thriller die in zijn geheel in een kist speelt en Scott Pilgrim versus the World een uitbundige en humoristische zevenklapper op het gebied van de wraak.
Winter’s Bone – Debra Granik
Cast: Jennifer Lawrence, Isaiah Stone, John Hawkes; Release: 25-11-10
Een uitzichtloos leven op het Ozark plateau in het midden van de Verenigde Staten, dat is wat het jonge hoofdpersonage Ree Dolly in Winter’s Bone leidt. Haar vader en al haar verdere familie zijn in meer of mindere mate misdadigers; iets dat daar zo bij het harde dagelijks leven hoort, dat politieagenten in de ogen van de hoofdpersonages de slechterikken zijn. Als op een dag haar vader niet op komt dagen voor een hoorzitting, dreigt Ree door de politie haar huis uitgezet te worden. Een huis waarin de 17-jarige zorgt voor haar kleinere broertje en zusje én haar moeder, die door alles wat er gebeurd is compleet de tel is kwijtgeraakt.
Het plot van Winter’s Bone draait vervolgens om de zoektocht van Ree naar haar vader om zo het huis te redden. In het overgrote deel van de film gebeurt er overigens goedbeschouwd eigenlijk niet zo heel veel. Ree loopt van hot naar her (ze heeft geen auto of fiets) en praat met de markante figuren die haar wereld bevolken, maar ondanks dat weet regisseur Debra Granik op indrukwekkende wijze een intense film vol onderhuidse spanning te maken. Kleine scènes worden in Winter’s Bone grote, indrukwekkende gebeurtenissen. Zo spat vooral de eerste ontmoeting tussen Ree en oom Teardrop – die overduidelijk meer weet over haar vader maar niets wil vertellen – van het scherm. En wanneer de film tegen het einde van haar speelduur dan eindelijk een versnelling hoger schakelt, maakt wat gebeurt alleen nog maar meer indruk.
De film is verder tot in het pure celluloid doorspekt met de grote armoede van Ree en haar buren en wordt door een klein groepje Amerikaanse critici daarom ook afgedaan als poverty porn: eens lekker kijken naar het armoedige leven waar de kijker anders geen weet van zou hebben. Die typering doet Winter’s Bone echter tekort. De barre omstandigheden worden nergens ondersteund door vioolpartijen of opzichtige pogingen om de sympathie van de kijker te wekken, maar fungeren simpelweg als achtergrond voor een knap stukje pure, onvervalste cinema vol prachtige scènes en heerlijke beelden.
Grootste kracht van Winter’s Bone is de jonge actrice Jennifer Lawrence. De onverzettelijkheid en gedrevenheid die zij als Ree uitstraalt, maakt dat de kijker van begin tot eind aan het scherm gekluisterd blijft en meegesleept wordt door alles wat er in het leven van dit dappere meisje gebeurt. Winter’s Bone won dit jaar op het Amerikaanse Sundance Festival de Grand Jury Award en de prijs voor beste script en beide zijn dikverdiend.
Buried- Rodrigo Cortés
Cast: Ryan Reynolds; Release: 25-11-10
Zwart beeld. Gehijg op de achtergrond. Wat geschuifel. En dan ineens het licht van een aansteker. Zo opent Buried, een film waarin hoofdpersonage Paul Conroy (Ryan Reynolds), van beroep vrachtwagenchaffeur in Irak, wakker wordt in een kist. Begraven. Onder de grond.
Buried is het soort film dat ze in Amerika graag als high concept bestempelen. Een film met een superinteressant uitgangspunt, dat nuchter bekeken echter nogal vergezocht lijkt. In de handen van andere filmmakers had het basisconcept van Buried misschien gezorgd voor een film die beklemmende scènes in de kist combineert met buitenscènes vol spanning en reddingsoperaties en emotionele flashbacks naar hoe zijn leven voor Irak was. Regisseur Rodrigo Cortés bewandelt echter een andere route: héél de film, een volle 90 minuten lang, bevinden wij ons in de kist met Paul en beleven wij z’n angstvallige, claustrofobische situatie realtime met hem mee.
Het maakt van Buried een intense kijkervaring die de kijker geen minuut rust gunt. Na afloop ging door de bioscoopzaal daarom een collectieve zucht van opluchting: de kijker mag na 1,5 uur doodsangsten te hebben uitgestaan weer de vrije buitenwereld in met lucht boven het hoofd, in plaats van een houten deksel.
Knap is het dat Cortés het beklemmende gevoel de gehele speelduur weet te behouden én dat hij zijn film van begin tot eind boeiend weet te houden, ondanks het feit dat we alleen maar kijken naar Ryan Reynolds – in de beste rol van zijn carrière – tussen zes houten planken. Enige dissonant in het geheel is een leuk bedachte, maar volkomen geforceerde en ongeloofwaardige actiescène in de kist. Cortés had die scène niet nodig en onderbreekt daar zijn verder zo overtuigend gebrachte verhaal op onplezierige wijze. Ineens zit de kijker spreekwoordelijk niet meer met Paul in de kist, maar beseft hij dat hij naar een film kijkt. Zonde.
Gelukkig is de rest van Buried méér dan in orde. Het unieke concept zorgt voor een nagelbijtend spannende kijkervaring die je niet snel nog eens zult beleven. Gaat dat zien!
Scott Pilgrim Versus The World - Edgar Wright
Cast: Michael Cera, Anna Kendrick, Mary Winstead; Release: 25-11-10
Scott is 22 en heeft een vriendin die nog op highschool zit. Zijn vrienden pesten hem ermee, maar hij trekt zich er niets van aan. Dan ontmoet hij Ramona Flowers, compleet out of his league, maar de vrouw van zijn dromen. Nog voor hij de durf kan opbrengen zijn 17-jarige vriendinnetje aan de kant te zetten, date hij met Ramona. Ramona komt echter met een voorwaarde: Scott zal eerst af moeten rekenen met haar zeven wraakzuchtige exen. Het afrekenen verricht hij met onverwachte krachten en vooral met behulp van zijn rockband.
Hoe dat precies in zijn werk gaat, dient deze recensent niet te melden, want dat verpest de verrassing. De verrassing die zit in de uit de strip geleende beeldgrappen (niet zo vreemd – de film is gebaseerd op een graphic novel), maar ook in de humorvolle wijze waarop schijnbaar onoverwinnelijke tegenstanders bevochten worden. Scott Pilgrim is geen pure actiefilm, pure komedie of pure anti-held-vertelling. Het is een perfecte mix tussen deze genres. Complimenten voor filmmaker Wright, die niet alleen een zeer vermakelijk verhaal vertelt, maar ook de juiste snelheid en beeldgrappen toevoegt. Om nog maar te zwijgen van de goede cast: stuk voor stuk jonge, humoristische acteurs met helemaal vooraan Michael ‘voorheen bekend van Juno, maar nu toch vooral Scott Pilgrim’ Cera.
In de vorige edities van FILM 2010:
46: El Mal Ajeno