Afl. 13: Veelzijdige arthouse-films

Het Rotterdamse Filmfestival ligt alweer twee maanden achter ons, maar toch blijft het zijn vruchten afwerpen. Deze week gaan er landelijk zelfs drie interessante IFFR-films draaien in de filmhuizen. Een nieuwsgierig makende docu over een nooit voltooide Romy Schneider-film (L’enfer…), een muzikale mensenrechtenfilm over Teheran (Nobody knows about Persian Cats) en een muzikale roadmovie over een accordeon in Columbia (The Wind Journeys).

L’enfer d’Henri-Georges Clouzot – Serge Bromberg
Cast: Romy Schneider, Henri-Georges Clouzot; Release: 01-04-2010

Is het een remake? Nee! Is het een historisch filmdocument over een regisseur (Clouzot)? Mwja-eeu, nee. Is het een historische filmdocument over een bijzondere film (L’enfer). Mwaj-nou-niet-alleen. Is het een historische filmdocument over een actrice (Romy Schneider). Jaaa! Of toch niet helemaal?
L’enfer d’Henri-Georges Clouzot van Serge Bromberg is een film die je gemakzuchtig onder de filmdocu’s kunt plaatsen, maar daarmee doe je dit project tekort. Natuurlijk, het gaat over de Franse filmmaker Clouzot die in 1964 met een giga-budget een zeer artistiekerige film maakte met de toenmalige ster Schneider in de hoofdrol. Het gaat over de vormexperimenten (vooral met kleur – die vooruitlopen op de latere kleurstof-dia’s) en over hoezeer de geldschieters Clouzot zijn gang lieten gaan. Het gaat over Schneider die zich als (Sissi-)ster leende voor de eeuwig durende opnamesessies zonder duidelijk scenario en einddoel. Naast dit alles probeert Bromberg ook nog duidelijk te maken waar het Clouzot in L’enfer om te doen was: waarom die vormtrucs nodig waren om de gemoedstoestand van de hoofdpersonages weer te geven. Dit doet Bromberg door heel veel teruggevonden materiaal te laten zien, maar ook nog eens door nieuwe acteurs oude fragmenten te laten uitspreken. Deze opvallende docu maakt erg nieuwsgierig naar de oorspronkelijke film, die echter nooit voltooid en vertoond is – dus dichterbij kom je niet.

Nobody knows about Persian Cats – Bahman Ghobadi
Cast: Negar Shaghaghi, Ashkan Koshanejad; Release: 01-04-2010

Een typische festivalfilm dit. Vanwege de regisseur (Ghobadi maakte eerder furore met arthousehits als Time for Drunken Horses en Turtles Can Fly – wat is dat toch met die dieren in de titels?). Vanwege het onderwerp: muzikanten die letterlijk de undergroundscène in Teheran vormen, want ze krijgen de vrijheid niet om te spelen. Vanwege het land (Iran is – hoe cynisch dat ook klinkt – sinds de Groene Revolutie een hip land op filmfestivals). Persian Cats ging in Cannes in première, reisde de halve (festival)wereld over en landde in februari al met succes op het Rotterdamse filmfestival en draaide logischerwijs op het Iraanse filmfestival en deze week op het Movies That Matter (Amnesty) filmfestival. Als er een muziekfilmfestival zou bestaan, zou de film daar ook draaien.

Een politiek verantwoorde Amnesty-film klinkt goed, maar ook erg dramatisch, zwaar en pamfletterig. Het sterke aan Bohmadi’s film is echter dat hij hiermee zowel de onvrije situatie van inwoners van Teheran aan de kaak stelt – als dat hij gewoon een verhaal vertelt over muzikanten die muziek willen maken. Daarmee krijgt het zware onderwerp een hoopvolle aanpak in de vorm van energieke punk-, rock-, rap- en traditionele muziek. Nobody knows about Persian Cats is een bijna tegen beter weten in hoopvolle film (de filmmaker en enkele in de film voorkomende muzikanten kunnen of durven voorlopig niet terug naar hun land).

The Wind Journeys (Los Viajes del viento) – Ciro Guerra
Cast: Marciano Martinez, Yull Nunez; Release: 01-04-2010

Man en jongen brengen accordeon naar de oude muziekleraar toe. Als samenvatting klinkt dat saai, maar Los Viajos del viento is een duivelse muzikale roadmovie. De man is de zoveelste eigenaar van de accordeon en is door het instrument gedoemd tot een leven van rondreizen en is dat leven zat. De jongen is onder de indruk van het instrument. Op hun reis komen ze door allerlei dorpen, woestijnen in Columbia en vooral langs allerlei vreemde figuren. Met een accordeon-duel als hoogtepunt. Hoe duidelijker het wordt dat de accordeon de bespeler doemt tot een dwalend bestaan, hoe hardnekkiger de jongen accordeon wil leren spelen.

Los Viajos del viento is een roadmovie zonder tomtom, want zijpaden worden geprefereerd boven hoofdwegen en grenzen tussen feit en fictie worden met overtuiging gepasseerd. Tussen de muzikale avonturen door krijg je als kijker ook nog eens een mooi beeld van het landschap.

Ricco van Nierop

In de vorige edities van FILM 2010:
12: Crazy Heart
12: The Messenger
11: Lourdes (IFFR '10)
11: The Road
11: Lebanon (IFFR '10)
10: Invictus
10: Eyes Wide Open (IFFR '10)
9: Visage (IFFR '10)
9: Daybreakers
9: Harry Brown
9: Hunting & Zn (IFFR '10)
9: The Lovely Bones
8: Gevangenen van de grond (IFFR '10)
8: Tales of the Golden Age (IFFR '10)
8: Nine
7: The Hurtlocker
7: My Queen Karo (IFFR '10)
7: An Education
6: International Film Festival Rotterdam - Editie 2010
5: The Imaginarium of Doctor Parnassus
5: A Single Man (IFFR '10)
4: Fantastic Mr. Fox (IFFR '10)
4: Un Prophete (IFFR '10)
4: Bad Lieutenant (IFFR '10)
3: A Serious Man
3: Triangle
3: The Girl Who Played With Fire
2: Where the wild things are
2: Up in the air
2: Humpday
2: The Fourth Kind
1: The Men who stare at goats
1: Sherlock Holmes