Afl. 5: Vorm en/of inhoud

Johnny Depp, Jude Law en Colin Farrell moesten eraan te pas komen om Heath Ledger’s laatste rol af te ronden. Ondanks deze voorgeschiedenis is The Imaginarium of Doctor Parnassus van Terry Gilliam geen wangedrocht, maar ook geen geheel geslaagde film. Op A Single Man van debuterend filmmaker en couturier Tom Ford valt echter helemaal niets aan te merken.

The Imaginarium of Doctor Parnassus – T. Gilliam
Cast: Heath Ledger, Lily Cole, Christopher Plummer, Tom Waits Release: 04-02-2010

Johnny Depp, Jude Law en Colin Farrell moesten eraan te pas komen om het personage dat Heath Ledger in zijn laatste film speelt af te ronden. Na de dood van Ledger herschreef regisseur Gilliam zijn scenario om de reeds opgenomen scènes heen. Gilliam is een verbluffend en fantastisch filmmaker, maar zijn films zijn niet altijd even goed te volgen (denk aan zijn voorlaatste Tideland). Met deze voorgeschiedenis was het ergste te vrezen voor Doc Parnassus. Geen idee hoe het oorspronkelijke verhaal in elkaar stak, maar de invalbeurten van Depp, Law en Farrell komen niet onlogisch over in de uiteindelijke film. Minder aan het scenario is de lange aanloop die Gilliam neemt voor het verhaal zijn vorm krijgt: eerst wordt uitgebreid uit de doeken gedaan wie Doctor Parnassus is en wie er in zijn rondreizende circusattractie werken (dochter en twee hulpjes). We zijn een half uur verder voor Tony (Ledger) opduikt en zijn bezoeken aan Parnassus’ fantasiewereld plaatsvinden. Maar dan gaat Gilliam ook goed los: filantroop Tony wordt achterna gezeten door een stel criminelen, valt voor de dochter van Parnassus en Parnassus zelf heeft te weinig klandizie en ook nog te kampen met de duivel (Tom Waits). De verhaallijnen komen samen in de fantasiewereld die geheel Gilliamsiaans is opgebouwd uit plak- en knipwerk gecombineerd met prachtige computer visuals. De criminele, romantische en dramatische verhaallijnen worden vervolgens omver geblazen door het visuele spektakel dat zoals in zijn goede Monty Python-dagen niet alleen mooi is om te zien, maar tevens vol met grappen zit. Visuele grappen vooral. Ledger zal niet vanwege zijn allerlaatste rol, maar natuurlijk vanwege zijn een na laatste rol (Dark Knight) onsterfelijk worden. Doc Parnassus is een prachtige bomvolle film, waarbij de vorm het overneemt van de inhoud.

A Single Man – Tom Ford
Cast: Colin Firth, Julianne Moore, Matthew Goode, Ryan Simpkins Release: 04-02-2010 + IFFR '10

Begin jaren ’60, George (Firth) rouwt al maanden om het verlies van zijn partner Jim. Zestien jaren waren ze samen tot Jim een fataal auto-ongeluk kreeg. Zelfs een praatje, een dansje, een nacht samen huilen met zijn beste vriendin (Moore) kan hem niet gelukkig meer maken.

A Single Man volgt één dag in het leven van de verbitterde George. Een belangrijke dag zo heeft hij besloten. Je ziet hem opstaan, voorbereidingen treffen, zijn buren gedag zwaaien, lesgeven, met een mooie student praten, boodschappen doen, een flirt van een James Dean-lookalike afslaan, z’n bureau opruimen, zijn papieren perfectionistisch in orde maken, zijn vriendin bezoeken en ’s nachts nog het café bezoeken. De chronologie wordt telkens doorbroken door flashback-gedachten aan Jim. Een saaie film, naar een saai boek van Isherwood, zou je op basis van deze gegevens denken. Niets is minder waar in het regiedebuut van couturier Tom Ford. De dramatische spanning van het rouwen om zijn vriend en wat er die dag te gebeuren staat, zitten in elke scène. Dit komt misschien juist wel doordat de film een eenvoudige opbouw heeft; alle dagelijkse zaken komen voorbij – maar in het licht van het recente verleden en de dreigende toekomst krijgt elke handeling, elke ontmoeting gewicht. Naast de, al overal geroemde, vormgeving (hoe ga je als recensent anders om met een couturier die een film maakt…), leunt de film voor het grootste deel op het acteerwerk van Colin Firth. Firth, die de meeste faam verwierf met leuke romkoms, bewees al eerder een goed dramatisch acteur te zijn (English Patient, Genova), maar in deze film is hij subliem.

Ricco van Nierop

In de vorige edities van FILM 2010:
4: Fantastic Mr. Fox (IFFR '10)
4: Un Prophete (IFFR '10)
4: Bad Lieutenant (IFFR '10)
3: A Serious Man
3: Triangle
3: The Girl Who Played With Fire
2: Where the wild things are
2: Up in the air
2: Humpday
2: The Fourth Kind
1: The Men who stare at goats
1: Sherlock Holmes