Week 39, 40: Vaders en dochters…

Twee vaders in deze bespreking. Twee vaders die het contact met hun dochters verliezen. Tirza gaat over nog veel meer dan de zoektocht van de vader naar de dochter, namelijk over het Westen versus Afrika. Ook in de standaardgriezelthriller The New Daughter is er meer aan de hand dan je op het eerste oog ziet. Maar ook weer niet heel veel meer.

Tirza – Rudolf van den Berg
Cast: Sylvia Hoeks, Gijs Scholten van Asschat, Keitumetse Matlabo, Johanna ter Steege; Release: 30-09-10

In het oeuvre van schrijver Arnon Grunberg heeft Tirza het sterkste plot. Logisch ook dat er nu een film van is gemaakt. Net als in het boek draait het in de film niet om de tiener Tirza, maar om haar vader Jörgen. Hij is in de loop der jaren van alles kwijt geraakt; zijn vrouw ging er vandoor, zijn oudste dochter is naar Frankrijk vertrokken, hij is overbodig geworden op zijn werk (‘Was hij niet altijd al overbodig,’ vraagt hij aan een willekeurige barman) en nu dreigt hij ook Tirza te verliezen. Na haar eindexamen en een groot feest, vertrekt ze met haar nieuwe vriend Choukri naar Afrika. Weken later vraagt hij zich af waarom hij niets van haar hoort. Hij gaat naar Namibië, haar zoeken.
Eenmaal in Namibië krijgt hij gezelschap van een negenjarig meisje genaamd Kaisa. Ze dringt zich aan hem op met de woorden ‘Do you want company, sir?’ Jörgen duwt haar weg, maar ze blijft aandringen. Ze volgt hem op zijn zoektocht.

Tirza is een vakkundig gemaakt psychologisch drama. Van den Berg heeft niet alleen goed gebruik gemaakt van de sterke plot van de roman, maar ook van de stijfkoppige (en soms irreële) karakters. De tragikomische humor komt vooral in de scènes tussen Jörgen (Van Asschat) en zijn ex-vrouw (Ter Steege) naar voren. Verder valt er niet veel te lachen.
Van het boek blijven de verrassende plot, de zoektocht, en hoofdpersonen Jörgen, zijn ex en Tirza nadrukkelijk hangen. Alhoewel al deze elementen ook in de film op de voorgrond aanwezig zijn, voegt een ander element zich daarbij. Kaisa is niet zomaar een Afrikaans meisje dat het gezelschap van Jörgen opzoekt. Ze dringt zich niet alleen aan deze rijke Westerling op, maar ook aan de kijker. Ze representeert een geheel andere manier van/kijk op het leven. Twee werelden worden hier geconfronteerd. De Westerling gedoogt het meisje, behandelt haar iets fatsoenlijker dan zijn collega-Westerlingen, maar is vooral met z’n eigen zoektocht (en zichzelf) bezig. (Vanwege bitter noodzaak) doorgeschoten afhankelijkheid versus nauwelijks verhuld egocentrisme. De film is hiermee veel meer dan een psychologische zoektocht waarin een wanhopige vader centraal staat. Tirza zet je aan het denken over hoe het Westen omgaat met Afrikaanse landen. Deze film toont weinig hoop. Dankzij het beeld dat niet van je netvlies af te krijgen is; van het negenjarige Afrikaanse meisje dat roepend achterblijft. ‘Do you want company, sir?’

Lees hier de recensie van Grunberg's roman

The New Daughter – Luis Berdejo
Cast: Kevin Costner, Ivana Baquero; Release: 07-10-10

De titel van deze film suggereert dat er een nieuwe dochter op komst is in huize Costner. Toch is dat niet het geval, althans niet helemaal. Hij heeft al een 15-jarige dochter en een wat jongere zoon. Hij is sinds kort weduwnaar en vervolgens verhuisd naar een andere streek. De frisse start die vastigheid had moeten brengen, brengt het gezin vooral verwarring. Want dochterlief vertoont eigenaardig gedrag. Ze moet ineens bij de schooldirecteur komen voor een vreemd ongeval met een gehate medeleerling en ze is veelvuldig te vinden op de Indiaanse grafheuvel achter in de tuin. Papa gaat op onderzoek uit en komt erachter dat de vorige eigenaren van het huis een dochter hadden die op een occulte wijze aan het veranderen was. Een bizar toeval of….
The New Daughter is niet origineel als thriller met bovennatuurlijke en ondergrondse griezeltrekjes.
Het ondergrondse komt vrij letterlijk aan bod. Mensen met plaatsvervangende smetvrees kunnen deze film beter links laten liggen. Ondanks de vele clichés, weet deze film toch te overtuigen, doordat de griezelelementen behoorlijk ingetogen blijven en het acteerwerk (van Kevin Costner en ook Ivana Baquero) van hoger niveau is dan bij de gemiddelde griezelfilm.

Ricco van Nierop

In de vorige edities van FILM 2010:

38: About Elly
37: Splice
37: The American
36: Grown Ups
35: Symbol
34: Dinner for Schmucks
34: Vampires Suck
34: After.Life
33: The Last Airbender
33: Alamar
33: Cold Souls
32: Shocking Blue
32: Le Refuge
31: La Vie au Ranch
30: Brooklyn's Finest
29: Exam
29: The Karate Kid
28: Knight & Day
28: Orson Welles & Me
28: Pepperminta (IFFR'10)
27: Unthinkable
27: Shrek 4Ever After
27: Leap Year
27: Unthinkable
26: Get him to the Greek
26: Twilight 3: Eclipse
25: Nordwand
24: The Backup Plan
23: Ondine
22: Mr. Nobody
22: Repo Men
22: She's out of my league
21: Life During Wartime (IFFR '10)
20: Tomorrow at dawn
20: Win/Win (IIFR'10)
19: Yo Tambien (IFFR'10)
19: Balibo
18: Les Barons (IFFR'10)
18: Baaria
17: Air Doll (IFFR '10)
16: The Crazies
16: Vincere
16: Samson & Delilah (IFFR '10)
15: Green Zone
14: De Vliegenierster van Kazbek (IFFR '10)
14: Desert Flower
13: L'enfer...(IFFR '10)
13: Nobody knows about Persian Cats (IFFR '10)
13: The Wind Journeys (IFFR '10)
12: Crazy Heart
12: The Messenger
11: Lourdes (IFFR '10)
11: The Road
11: Lebanon (IFFR '10)
10: Invictus
10: Eyes Wide Open (IFFR '10)
9: Visage (IFFR '10)
9: Daybreakers
9: Harry Brown
9: Hunting & Zn (IFFR '10)
9: The Lovely Bones
8: Gevangenen van de grond (IFFR '10)
8: Tales of the Golden Age (IFFR '10)
8: Nine
7: The Hurtlocker
7: My Queen Karo (IFFR '10)
7: An Education
6: International Film Festival Rotterdam - Editie 2010
5: The Imaginarium of Doctor Parnassus
5: A Single Man (IFFR '10)
4: Fantastic Mr. Fox (IFFR '10)
4: Un Prophete (IFFR '10)
4: Bad Lieutenant (IFFR '10)
3: A Serious Man
3: Triangle
3: The Girl Who Played With Fire
2: Where the wild things are
2: Up in the air
2: Humpday
2: The Fourth Kind
1: The Men who stare at goats
1: Sherlock Holmes