Deze week in de bios (17, 18): Half-zus, half-mens, half-wolf

Twee belangrijke en twee minder belangrijke films deze week. Een weinig geïnspireerde animatiefilm over een gebocheld uitvinderhulpje (Igor). Een broeierige film over halfincestueuze verhouding met een erg grimmig slot (Delta). Een moderne, overvolle, comicverfilming met psychotherapeutisch begin (X-Men Origins: Wolverine). En een, terecht alle prijzen winnend, tienerdrama met vampierentrekjes van de nieuwe Europese arthouse-held Tomas Alfredson (Let the right one in).

Let the right one in – Tomas Alfredson
Cast: Kare Hedebrant, Lina Leandersson; Release: 23-04-2009

In de week dat de voormalige Europese arthouse-helden Moodysson en Ozon hun oude publiek proberen te herwinnen met hun nieuwe films Mammoth en Ricky, duikt er een nieuwe held op. Helemaal uit het niets komt de Zweed Alfredson niet. Hij is al een jaar of vijftien bezig en maakte in 2003 het goed ontvangen Four shades of Brown. Zijn nieuwe film is ook al alle festivals langsgegaan voordat hij eindelijk in de Nederlandse bioscopen draait. Vreemd eigenlijk, want 14 maanden terug (februari 2008) werd de film al goed ontvangen op het Rotterdamse filmfestival. Afgelopen weekend ontving de film een grote prijs op het Amsterdamse Imagine-festival (voorheen Fantastisch Filmfestival). En niet voor niets, want Let the right one in is één van de beste tienerdrama’s van deze eeuw en tegelijk één van de opvallendste en origineelste vampierenfilms. Ik zou het liefst niet willen melden dat er vampieren in de film voorkomen. Niet omdat ik het niet wil verklappen, maar omdat het misleidend is. Bij vampieren denken veel mensen aan goedkope, bloederige B-films, aan Dracula-varianten of aan een tienersoap over Buffy. Maar Afredson presenteert in eerste instantie een dramatische film over twee buitenstaanders: een twaalfjarig jochie dat gepest wordt en zijn nieuwe buurmeisje, dat er erg bleek uitziet. Het is een voortreffelijke film over individueel gedrag versus groepsgedrag, over vriendschap en afwijzingen, over het effect van verstoorde familieverhoudingen op tieners. En die vampieren zijn maar bijzaak. Althans, in het verhaal. Niet in de indruk die de beelden achter laten. Juist door het overtuigende drama, hakken de heftige beelden er harder in.

Igor – Anthony Leondis
Cast: John Cusack, Steve Buscemi; Release: 23-04-2009

Ondanks de prachtige visuals (een fantasiewereld die qua uitwerking Pixar-achtige kwaliteiten bevat en qua donkerte aan de Tim Burton-stopmotion-films doet denken), de leuke stemmen (de Johnnen Cusack en Cleese krijgen versterking van Steve Buscemi en Eddie Izzard) en het geinige gegeven (Igor, het hulpje van een Frankenstein-achtige wetenschapper wil zelf een boosaardig wezen scheppen dat uiteindelijk te lomp en veels te lief uitvalt) wil deze animatiefilm niet slagen, wat voornamelijk te danken is aan de weinig inspirerende uitwerking van het verhaal.

Delta – Kornel Mundruzco
Cast: Felix Lajko, Orsolya Toth; Release: 23-04-2009

Vreemde film. Op allerlei vlakken. Zo overleed de acteur die de mannelijke hoofdrol zou spelen na enkele scènes en werd deze vervangen door de muzikant die de filmmuziek aan het maken was. Daarnaast kijk je een uur lang naar een broeierige verhaal over een halfincestueuze verhouding tussen een halfbroer en een halfzus in een afgelegen dorpje waar de bevolking veel in de kroeg doorbrengt. De halfbroer die na lange afwezigheid terugkeert naar het dorp, bouwt een huis op het water van de Donau. Zijn halfzus komt hem helpen, waarna de omgeving hen vreemd aan gaat kijken. Als de stemming grimmiger wordt, wordt duidelijk dat de incest wel het minst van alle hier getoonde kwaden is. Goed gemaakte en geacteerde film, die ik liever niet had gezien vanwege de realistische aanwezigheid van het kwaad.

X-Men Origins: Wolverine – Gavin Hood
Cast: Hugh Jackman, Liev Schreiber; Release: 30-04-2009

Na drie X-men-films waarin de aandacht naar de hele crew ging, mag Hugh Jackman nu alleen schitteren in een X-men-verhaal gefocust op zijn personage, Wolverine. De film begint met enkele clichéscènes, waarin vanuit een jeugdtrauma de latere dadendrang en wraakgevoelens van de held verklaard worden. Als jongetje is Wolverine samen met zijn broer Sabretooth getuige van de moord op hun vader. Een jeugdtrauma, een vondeling/adoptie/pleegkind-verleden. Het zijn psychotherapeutische verhaalelementen uit de klassieke wereldliteratuur die de achtergrond, de verborgen bronnen vormen van de donkere karaktertrekken van de (super)held. Je komt het niet alleen bij deze Wolverine-film tegen, maar eerder ook al in bijvoorbeeld de Superman-films of de Hellboy-verfilming. Als Wolverine en Sabretooth opgroeien blijken ze beiden een behoorlijke baardgroei te combineren met erg lange, scherpe nagels. In vogelvlucht zie je ze in alle grote oorlogen van de afgelopen 100 jaar vechten als onderdeel van een groep superhelden met een geheime missie.
Dan zijn we nog maar net aan de gang met deze veelomvattende film, waarin ook een broederstrijd, een strijd tussen ‘het gewone bestaan’ en ‘het superhelden bestaan’ en een strijd tussen ‘een criminele machthebber’ en ‘een belangrijke pupil’ rollen spelen. Net als in de The Dark Knight en in Watchmen heb ik het idee dat ze ook in Wolverine teveel willen vertellen, omdat men bang is dat de kijker de aandacht verliest. Toch lukt het deze moderne comic-verfilmingen om met gemak boven de rest van de huidige, grote actiefilms uit te stijgen. Dat komt voornamelijk vanwege de zwakke verhalen van die andere grote actiefilms (Bond, Indiana Jones). Ondanks een overdaad aan verhaal, zit dat verhaal wel goed in elkaar en staat het goed in balans met de dramatische ontwikkeling, de actie en de visuals.

Ricco van Nierop

In de vorige edities van ‘Deze week in de bios’:
16: Knowing / Still Walking / The International / Inkheart / He's just not ...
14: Bride Wars / The Reader
12: Defiance / The Duchess / Che (part 1) / Bollywood hero
11: Role Models, Appaloosa, Gran Torino, Confession of a shopaholic, Two lovers, Marley & me
09: Il Divo / Rachel Getting Married / Involuntary
08: Pink Panther 2 / Transsiberian / Traitor
07: The Wrestler / Slumdog Millionaire / Bolt / City of Ember
06: The Higher Force / Eldorado / Frozen River / Doubt / Make it happen
04: Kan door huid heen / Curious Case of Benjamin Button / Gomorra / Valkyrie
03: Diary of a Times Square Thief / Revolutionary Road / Milk / Links / Zack & Miri make a porn
02: Frost/Nixon / Seven Pounds
01: Hamlet2 / The Visitor / Yesman