Deze week in de bios (5/6): Festivalfilms en grote twijfel

Vers van het R’damse Filmfestival gaan deze week al drie films in landelijke première. Een IJslandse Tarantino-wannabe (The Higher Force), een absurde Belgische roadmovie (Eldorado) en een deprimerend koude smokkelaarfilm (Frozen River). Het grote werk komt van Meryl Streep en Philip Seymour Hoffman in een katholiek ontuchtdrama (Doubt). En tot slot doen we nog een dansje in een suffe formulefilm (Make it happen).

The Higher Force (Stora Planio) – Olaf de Fleur Johannesson
Cast: Ingvar Eggert Sigfusson, Michael Imperioli; IFFR 2009; Release: 29-01-09

‘Je moet je tegenstander kennen, als je hem wilt verslaan,’ aldus de kungfu-meester in het tv-programma The Higher Force dat de jonge David zo prachtig vindt. Als hij buiten met zijn broertje de lessen van de tv-held in praktijk brengt, vlucht zijn broer de straat op, waar hij doodgereden wordt. De dader rijdt door. Jaren later is David een wannabe dichter en een kleine crimineel als zijn vriendin hem het huis uitkickt. Als zijn nieuwe huisbaas hem wel erg bekend voorkomt, verzint hij een wraakplan.

De anti-held David manouvreert zich in allerlei onhandigheden, waar hij zich ook weer, wonderbaarlijk genoeg, uit redt. Bij vlagen halen de dialogen het niveau van Tarantino. Zegt de ene crimineel tegen de andere: ‘Don’t look inside the box, until you know exactly what’s inside.’ Wel erg Tarantinesk is de filmquiz die twee kruimelcriminelen houden, wachtend in de auto op een volgende job. The Higher Force is een geinige IJslandse film. Niet meer dan dat.

Eldorado – Bouli Lanners
Cast: Bouli Lanners, Fabrice Adde; IFFR 2009; Release: 05-02-09

Yvan komt thuis en ontdekt een inbreker in zijn slaapkamer. Als hij hem een nacht lang tevergeefs onder het bed vandaan heeft proberen te lokken, schopt hij hem uit huis. Uit medelijden geeft hij hem een lift. De lift mondt uit in een trip naar de Franse grens waar de ouders van de inbreker wonen.
Eldorado is een grimmige, humoristische roadmovie met een wonderbaarlijk uitgangspunt. De manier waarop de twee hoofdpersonen tot elkaar veroordeeld zijn, levert veel wrijving op en in de handen van regisseur Bouli Lanners veel humor. Na een periode stilzwijgend in de auto gezeten te hebben zegt de inbreker: ‘We moeten een onderwerp vinden waarover we kunnen praten.’ Waarop Yvan antwoordt: ‘Dat is moeilijk, aangezien jij mijn dief bent.’ De humor zit zeker niet alleen in de dialogen, maar vooral ook door de situaties waarin de twee terechtkomen. Ze belanden in een verlaten caravanstandplaats, komen in een winkel met een expres niet-oplettende eigenaar, ontmoeten een naaktloper genaamd Alain Delon en plakken hun haren aan het plafond van de auto om niet rijdend in slaap te vallen. Lanners is niet alleen verantwoordelijk voor de regie en het scenario, hij speelt ook een voortreffelijke hoofdrol.

Frozen River – Courtney Hunt
Cast: Melissa Leo, Misty Upham; IFFR 2009; Release: 05-02-09

Ray is een alleenstaande moeder met twee zonen. Ze leven in het hoge Noorden van de V.S. dicht bij Mohawk-country (een gebied waar Native Americans leven). Als hun stacaravan aan vervanging toe is, schuldeisers de tv dreigen op te halen en haar man echt niet terug blijkt te komen, bedenkt Ray een drastische manier om aan meer geld te komen. Samen met de vrouw die haar auto stal smokkelt ze illegalen door Mohawk-country over de bevroren rivier.
Dat deze kleinste film voor twee Oscars is genomineerd, is al een overwinning op zich. Ondanks dat de nominaties geheel terecht zijn, want het is een degelijk gemaakte film met goed acteerwerk, is er grote kans dat het kijken naar dit drama je een depressie zal bezorgen. De treurnis van het bestaan in combinatie met de ijskoude landschappen zijn daar de oorzaak van.

Doubt – John Patrick Shanley
Cast: Meryl Streep, Philip Seymour Hoffman, Amy Adams, Viola Davis; Release: 05-02-09

Over Oscars gesproken. Melissa Leo (Frozen River) zal het moeten opnemen tegen Meryl Streep (die al 15 keer eerder werd genomineerd, waarvan ze er, jaren terug, twee verzilverde). Van de film Doubt zijn naast Streep ook Philip Seymour Hoffman (bijrol), Viola Davis en Amy Adams (beide in dezelfde bijrol-categorie) genomineerd. Een echte acteursfilms dus, dit drama. Eerst maar eens het verhaal: Op een katholieke school in Amerika in de jaren ’60 verdenkt een hoofdnon (een zeer strenge Streep) de gymles gevende priester (Hoffman) van verdachte handelingen met een schooljongetje.
Sterk aan dit drama is dat je niet simpelweg de clichématige optelsom kunt maken: priester + jongetje = ontucht. De film draait ook niet zozeer om de ontucht zelf, maar om de twijfels die er bij de hoofdnon en haar hulpje (Amy Adams) zijn. Twijfels over het handelen van die priester en later twijfels over hun instituut en hun geloof. Juist omdat regisseur Shanley ervoor koos om niet simpelweg een priester aan de schandpaal te nagelen of om het slachtoffertje te volgen (allemaal prima onderwerpen voor goede films) zorgt voor een oorspronkelijke aanpak van dit onderwerp. Tel daar goed acteerwerk bij op en je hebt een sterk drama.

Make it happen – Darren Grant
Cast: Mary Elizabeth Winstead, Tessa Thompson; Release: 05-02-09

Na How she move en twee Step Up-films, is dit al de vierde dansfilm in twee jaar. De formule is altijd hetzelfde: meisje wil op haar manier dansen, maar dat mag niet van haar omgeving (ouders, school, heersende dansposse). Ze kiest toch haar eigen weg, waarmee ze uiteindelijk (tijdens een dansfinale) niet alleen haar tegenwerkers overtuigt, maar uiteraard ook zichzelf vindt.

In Make it happen zijn Lauryn’s ouders overleden en runt ze met haar broer het familiebedrijf (een garage) in een dorpje, terwijl ze naar de dansacademie wil in de grote stad. Niets mis met voorspelbare formulefilms, zolang er maar iets (het dansen of acteren) sprankelt. In deze film gebeurt dat niet. De makers don’t make it happen.

Ricco van Nierop

In de vorige edities van ‘Deze week in de bios’:
04.09: Kan door huid heen / Curious Case of Benjamin Button / Gomorra / Valkyrie
03.09: Diary of a Times Square Thief / Revolutionary Road / Milk / Links / Zack & Miri make a porn
02.09: Frost/Nixon / Seven Pounds
01.09: Hamlet2 / The Visitor / Yesman

Volgende week aandacht voor:
Synedoche, New York, Slumdog Millionaire, City of Ember en The Wrestler.