Jaaroverzicht pop 2002
Datum bespreking: 29-12-2002
 

Het is december, ik verzamel de cd’s van 2002. Sommigen staan alweer een halfjaar in de kast te roesten, de meeste liggen echter nog naast de speler en een enkeling krijg ik haast niet uit de speler. Ik maak drie stapeltjes; één met mindere platen, één met goede platen en één met opvallende verrassende platen. De middelste stapel steekt fors boven de miezerige andere stapeltjes uit. Een degelijk jaar dus, met weinig verrassingen. Gelukkig werd de boel opgefleurd door een mysterie en wat mooie groeiplaatjes.

Een persoonlijk muziek-jaaroverzicht in cijfers en letters, te beginnen met de letters.

Oude eiken

Noem het saai, of weinig verrassend, maar van sommige artiesten verwacht je niet meer dan een goede plaat. Dit jaar kwamen ze van Paul Weller, Bruce Springsteen, de Red hot chili peppers, Alanis Morissette, Los Lobos, Elvis Costello en de Counting crows. Allemaal prestaties op zich van artiesten die zich echter al lang bewezen hebben. Bruce Springsteen en de Counting Crows leverden echter meer dan degelijk werk. Ze waren een tijdje de weg kwijt en kwamen en nu weer ‘on the right track’. Vooral The Boss valt op, met zijn cd vol dubbelzinnige vaderlandsliefde. Naast veel troost (11/09/01) en wederopbouw, ook verzoening en protest. Tijdens Born in the USA (een protestsong tegen de toenmalige V.S.!) werd hij verkeerd begrepen. Om dat te voorkomen huurt hij voor de song Worlds apart de Asif Ali Khan Group in, waarvan zeven van de elf leden de naam Hussain dragen!

Op 11 september van dit jaar presenteerde Pearl Jam hun nieuwe cd Riot Act. Een in alle facetten dynamische plaat. Hard en rauw (Save you), maar ook zacht en zalvend (Thumbling my way). Levendig en protesterend politiek (Bushleager), kortom een oude eik die blijft groeien.

Mysterie van het jaar

Het mysterie zoek ik niet in succesvolle Spaanse ketchup of in bleke Coldplay-songs. Laat staan in Columbiaanse meisjespop of in extra large junkies als Elvis. Ook is het niet zo mysterieus dat dit jaar de dames in de hitlijsten zich getalsmatig eindelijk met de heren kunnen meten. Het blijft wegwerppop, al zijn Missy Elliot en Pink leuke uitzonderingen. Evenzo weinig mysterie huist er in de jaren 80 covers (minstens 30) die de lijsten en radio vervuilden. Makkelijk scoren en mijn jeugd vergallen, is wat ze doen. To France en Time after time waren al zó melancholisch leeg in de originele uitvoeringen van respectievelijk Mike Oldfield en Cyndi Lauper. Waarom niet die lege 80’s sfeer gebruiken om er iets origineels mee te doen, zoals Dj Shadow dat in Six Days deed?

Nee, het mysterie vind ik in Nederland. Dan heb ik het niet over Daryll Ann (Trailer tales – plaat van het jaar!?) of Acda en de Munnik (Maaiveld), Krezip (Days like this), Bløf (Blauwe ruis) en Skik (Tof). Allemaal platen die in de bovenstaande categorie ‘degelijk, maar niet verrassend’ vallen. Ik heb het ook niet over de nieuwste Anouk. Alhoewel het mysterieus blijft dat ze prachtige songs (Margarita chum) blijft afwisselen met slappe doordeweekse bluesrock (driekwart van het album).

Nee, het mysterie is een Nederlandse man van in de veertig uit een vinexwijk. Erik de Jong, alias Spinvis, is zijn naam en daarmee werd het mysterie van de onbekende vinexveertiger opgelost. Maar niet voor mij, bij het lezen van de recensies werd het mysterie alleen maar groter. Niet alleen op deze site werd zijn plaat goed besproken. Ook de betaalde muziekrecensenten (die hun salaris niet aan cd’s kwijt zijn, in tegenstelling tot uw nederige onbetaalde recensent) namen de man meer dan serieus. Maar waarom? In de eindlijst van de Oor (je moet toch wat lezen op het toilet) kwam deze zwemmende insect zelfs op twee, achter woestijnrockers Queens of the stone age. Wat ik snap, is dit: er zit een leuk verhaaltje achter, de plaat bevat degelijk knip- en plakwerk (alhoewel niet zo innovatief als bv Solex) en wat intelligent warrige teksten. Dit laatste heeft mij nooit zo belet iets mooi te vinden; ik luister nog steeds naar Krang of Thé Lau al snap ik ze niet altijd. Waar het bij mij mis gaat is zijn stem. Dat lijzige irritante geluid kan ik niet hebben, daardoor klinken die teksten alleen maar onzinnig. Als serieuze popliefhebber kun je daar toch niet omheen luisteren? Of hebben mijn gewaardeerde collega’s misschien de instrumentale versie van het album in hun speler gehad?

Oorwurmen

Een oorwurm kruipt langzaam je oor in en nestelt zich daar. In het begin wat onwennig, kriebelig misschien, maar als het beestje eenmaal op z’n plek zit, went het en ga je het waarderen. Een goed voorbeeld hiervan is de laatste Beck plaat. Een artiest die ik nog niet zie als oude eik, maar als een slang die zich telkens van zijn oude huid ontdoet en weer met vers materiaal komt. Dit keer viel dat bar tegen. Wat een duffe depressieve plaat. Maar uit respect voor het echtscheidingsleed van meneer Hansen, bleef ik de plaat op lage rotatie draaien. Met resultaat; de cd heeft zich in mijn oren genesteld. De simpele diagnose (duf en depressief) heeft plaatsgemaakt voor mijn second opinion; berusting en melancholie. Een aan Nick Drake refererende plaat heeft zich de laatste weken aan me geopenbaard.

Een volledig voorspelde oorwurm is de derde Beth Orton. Ze doet wat ik al goed aan haar vond; serene songs zingen in een omgeving van folkgitaren en triphopelementen. Aan zo iets schoons ga ik geen woorden meer vuil maken.

Oorwurm nummer drie is Aimee Mann, al is het haar nog niet gelukt zich comfortabel in mijn oren te nestelen. De cd valt nu nog binnen de categorie ‘degelijk, maar niet verrassend’ maar ik verwacht de komende tijd dat ze nog verder naar binnen zal kruipen. Misschien wel op de plek waar nieuwkomer The Yearlings nu nog zit. Deze Utrechtse band maakte een titelloze debuutplaat vol simpele americana-songs. Ze maken goede sier met René van Barneveld (ex Urban Dance Squad) op pedal steel en banjo, maar redden het ook prima met onbekende zangers en songschrijvers. Een groeiplaatje van een bandje met een hopelijk lange adem.

 

Platen van 2002:

1. Beth Orton – Daybreaker
2. Orchestra Baobab – Specialist in all styles
3. Pearl Jam – Riot Act
4. Wilco – Yankee hotel foxtrot
5. Beck – Sea change
6. Counting Crows – Hard candy
7. Elvis Costello – When I was cruel
8. Alanis Morissette – Under rug swept
9. Bright Eyes – Lifted or the story…
10. Bruce Springsteen & E street band – The rising
11. Red hot chilli peppers – By the way
12. Los Lobos – Goodmorning Aztlan
13. Aimee Mann – Lost in space
14. Paul Weller – Illumination
15. Etro Anime – See the sound

Nederlands:

1. Yearlings – Yearlings
2. Krezip – Days like this

Tegenvallers:

1. 16 Horsepower – Folklore
2. Anouk – Graduated fool

Meest gedraaid:

1. The Strokes – The Strokes (2001) Plaat van het jaar, ware het niet dat hij uit 2001 stamt, doet me vrolijk stuiteren en hysterisch rennen. Alsof The Ramones de Velvet Underground coveren.
2. Tom Waits – Closing time (1973) Uitblinker in de Waitsverzameling. De helft van de prijs van zijn nieuwste platen en minstens even goed, als niet beter.

Voornemens:

1. Skik gaat een jaar uit elkaar. Lijkt me een goed voornemen gezien de magere Nederlandstalige plaat (Tof) en de ondertussen Normale (let op hoofdletter) biershows. Interessant voor 2003 is wel dat voorman Daniel Loheus zich terugtrekt in het moeras bij de Mississippi en een bluesplaat gaat opnemen.
2. Minder cd’s kopen en meer lp’s downloaden, want de langspeelplaat komt helemaal terug. In 2003 wordt het vinyl wat de speler draait van elke muziekdebiel!

Ricco van Nierop