Uitvoerende(n): Queens of the stone age
Titel: Songs for the deaf
Label: Interscope records
Datum bespreking:20-10-2002
 

Van een kennis kreeg ik een week of drie geleden een kopie van de cd Songs for the deaf van de band Queens of the stone age. Hij had het gedownload van KaZaA en sprak bij overhandiging de woorden: "Dit moet je horen. Echt goede liedjes, al is het hier en daar wel wat eentonig." En wat hij bij onze vluchtige ontmoeting over het album had gezegd klopte exact, hooguit was de kwalificatie ‘eentonig’ nogal understated. Een viertal tracks bleken namelijk niet meer dan geloopte stukjes intro. En daar is de aardigheid gauw af. Ik begon me af te vragen of er revolutionaire republikeinen aan het werk waren, die de koninginnen van de troon wilden stoten. Of dat de platenmaatschappij, omwille van lijfsbehoud, een virus had verspreid dat alle mp3’s flink vermangeld uitspuugd, het complete KaZaA netwerk als een dorre woestijn achterlatend. Een dergelijke theorie blijkt inderdaad de ronde te doen op het net. Zij het iets minder sci-fi. Volgens deze theorie dumpt de platenmaatschappij vlak voor de release van een album een dergelijk verknipt stukje muziek op de diverse peer 2 peer netwerken in de hoop dat het rap vermenigvuldigd wordt, en zodoende een hoop ergernis opwekt en de consument alsnog naar de platenzaak doet rennen.

Eentonige elementen

Inmiddels beschik ik over een normaal exemplaar van Songs for the deaf en het moet gezegd – hulde wie hulde toekomt – het oordeel van de kennis staat nog steeds als een huis (bent u op zoek naar de alwetende mens? Zoek hem gerust in mijn nabijheid). Want ja, dit album dient gehoord te worden, al was het maar om op de hoogte te blijven van hoe de moderne rockmuziek zich ontwikkelt; Ja, er staan echt goede liedjes op, en ja, die bevatten zo hier en daar wat eentonige elementen. En dat laatste openbaart zich dan vooral in monotone gitaarriffs die tot vervelens toe gerepeteerd worden. Maar niemand beweert dan ook dat QOTSA ingenieuze, alles vernieuwende rocksongs schrijft. Vooruitstrevendheid is het stonerrock-genre dan ook net zo gewoon als sneeuwvlokken in juni.

De QOTSA doen op dit album een stevige aanval op hun broodheren. De hedendaagse radiostations moeten het flink ontgelden op Songs for the deaf. Hen wordt herhaling en algemene domheid verweten. De nummers zijn gemonteerd in een raamwerk van presentaties. De luisteraar schaatst over de AM-band en pikt een aantal aardige satirische stukjes op: Clone Radio; LA's infinite repeat. Here's Songs for the deaf, you can't even hear it! De heren gaan meteen flink los in You think I ain’t worth a dollar, but I feel like a millionaire, waar Nick Oliveri meteen zijn smerigste strot opzet. No one knows is door de vele airplay inmiddels al redelijk platgedraaid, maar blijft toch een lekkere pulsieve rocker met een sterke door strijkers ondersteunde climax. A song for the dead heeft een krachtige drive dankzij het uitmuntende drumwerk van Foo fighter Dave Grohl en de vuige zanglijn van ex-Screaming trees zanger Mark Lanegan. Leuk is ook de kanaalscheiding van drums/bas en gitaar. Ergens halverwege het vorige millennium doodgewoon, nu weer erg inventief. Do it again is een goed voorbeeld van de (vaak tot vervelens toe) herhalende gitaarriffs waar ik eerder aan refereerde. Maar dit mag een niet al te grote naam hebben omdat het nu eenmaal gelieerd is aan het metal-genre waar veel van deze songs op geschoeid zijn.

Niet alle dertien goed

Eenvoudig maar goed gecomponeerde rocksongs, dat is wat Josh Homme en Nick Oliveri, de spil van QOTSA, voor ogen hebben. Songs for the deaf grossiert er in. Toch zijn vooral de liedjes die hier van afwijken wat mij betreft het sterkst. Luister bijvoorbeeld eens naar Mosquito song (met Dean Ween van Ween op gitaar) een breekbaar gitaarliedje dat met een compleet orkest een groteske finale kent. De Countryrocker Another lovesong is met een ijzersterk refrein en een heerlijk jengelend hammondorgeltje een welkome afwisseling. Ook Hangin’tree (nogmaals met Lanegan) en Go with the flow excelleren, maar belangrijker is dat het album ondanks haar diversiteit toch een stevig geheel blijft. Songs for the deaf is kortom een zeer gevarieerd album met voor elk wat wils (en dat bedoel ik dan weer niet in een-alle-dertien-goed-manier.) Hou het er op dat je dit album moeiteloos cadeau kan geven aan vrijwel iedereen die wel eens brillantine in zijn haar smeert

"Leuk geprobeerd," zei de kennis overigens toen ik hem opbelde en vertelde over de platenmaffia-theorie. "Zover was ik inmiddels ook wel. Ik heb inmiddels de goede versies! Interesse in een kopietje?" Want zo gaat dat, dames en heren platenbonzen, als je een ADSL verbinding á 30 mbyte/sec, te veel vrije tijd en een cdbrander tot je beschikking hebt. Het is maar dat u het weet.

Erwin van Wouw