De perfecte CB-avond

Lees hier alle Crossing Borderverslagen:
- Woensdag 15-11-06: North Sea Jazz terug in Den Haag!
- Donderdag 16-11-06: Lekke tenten en literatuur
- Vrijdag 17-11-06: Geweldige muziek en vreemde dia’s
- Zaterdag 18-11-06: Oxfam/Novib/PEN-Awards
- Zaterdag 18-11-06 : De perfecte CB-avond
- Edwin Fagel: Wat wil het publiek? (column)

Het project Den Haag Verhalen met de jonge schrijvers Hasan Bahara, Aukelien Weverling, Arjen Lubach en Niels ’t Hooft wordt zaterdagmiddag in het CB-café afgesloten. De vier vertellen hun laatste belevenis en lezen voor uit hun weblog (dat hier nog te lezen is). Het oorspronkelijke uitgangspunt (schrijvers uit hun ivoren toren halen) is wel gelukt; de vier struinden dagen door de stad. Toch heeft Hasan Bahara er vandaag een ander idee over: ‘Volgens mij is het tegenwoordig juist het probleem dat schrijvers niet vaak genoeg in hun ivoren toren zitten en zich bemoeien met zaken die hun niets aangaan of waar ze geen verstand van hebben.’ Vervolgens noemt hij met name Wessel te Gusselinko en Leon de Winter die direct die toren weer in moeten. Zijn hele relaas voor meer huiskamerrealisme is hier te lezen.

De laatste avond start in de Noorse tent. De band Supersilent schijnt nooit te repeteren en komt enkel samen om al improviserend op te treden. Een spannend gegeven, dat alle kanten op kan uitwerken. Ook de muziek is spannend. De twee toetsenisten (ze hebben een heel apparaat aan pc’s en keyboards voor zich) en de drummer bouwen hun improvisaties langzaam op met steeds meer ijzingwekkende sirenes en heftige trillers, waardoor alle schroeven uit de tentconstructie trillen. Als de drie heren gezamenlijk besluiten dat de song mag eindigen, kijken ze elkaar lachend en trots aan; ook zij zijn verrast hoe het geworden is.

Straks meer Noorwegen, we gaan er even tussenuit voor De STROT van het festival. Bettye Lavette staat namelijk haar ziel en uit haar lijf te zingen. Dit is soul en dit is blues zoals het hoort. Non-verbaal is ze haast net zo goed als vocaal; haar hele gezicht jankt als ze uithaalt. Je kunt zien dat ze niet van gisteren is, maar de nadruk die ze op het verschil tussen haar leeftijd en dat van het publiek legt, is opvallend: ‘It’s wonderful to see so many young faces, did you ever had the blues in some kind of way?’ Bettye zingt en een volle zaal geniet: ‘This is as close as I ever get to heaven.’

Buiten in de rij voor de Noorse tent, krijgt iedereen een dik boek in handen gedrukt over Buzz Aldrin, een cadeautje van uitgever Podium. Binnen is het dringen om een plaats. Schrijver Johan Harstad is de volgende in rij die zich niet helemaal thuis voelt als schrijver tussen de bands: ‘It’s strange to be in what feels like a music festival, but I’ll soon be gone, so you can listen to the band’ Mooi dat hij toch nog een vol kwartier mooie, grappige verhalen voorleest uit zijn boek Buzz Aldrin, waar ben je gebleven.

Voorafgaand aan het optreden waarschuwt de presentator het publiek: ‘Als jullie je tranen in kunnen houden bij Susanna & the Magical Orchestra, zijn jullie harteloze bastaarden!’
Zangeres Susanna Wallumrød staat in het donker en naast haar het orkest bestaande uit toetsenist Morten Qvenild. Een paars licht valt van achter de muzikanten de zaal in. Hij speelt kerkorgel, scheepshoorn op fluistervolume, vibrafoon en nog veel meer sferische geluiden op zijn keyboard. Zij zingt voornamelijk opmerkelijke uitvoeringen van klassiekers. ‘Enjoy the silence’ van Depeche Mode en hé dat is ‘It’s a long way to the top’ van AC/DC, maar dan drie keer zo langzaam, met kerkorgelbegeleiding en door een engel gezongen. Na drie nummers zie ik al mensen naar hun zakdoeken grijpen. Ondertussen valt het hele orkest om: ‘Sorry,’zegt Morten ‘I’m too drunk’ Hij krabbelt weer overeind om gewoon door te spelen. Eergisteren speelden ze in België en gisteren in Italië. Susanna vertoont geen vermoeidheid, haar stem is hemels, zowel laag en warm als hoog en ijl. ‘Jolene’van Dolly Parton krijgt een sublieme uitvoering en bij ‘Love will tear us apart’van Joy Division worden de eerste bladzijden uit het Harstad-boek gescheurd om het ergste gesnotter in het publiek te verhelpen.

Een enkele harteloze bastaard baant zich een weg naar de uitgang, waar nog immer een rij staat te wachten. Na de eerste toegift is de zaal nog steeds in welhaast religieuze extase, her en der wordt zelfs ‘Hallelujah’ geschreeuwd. Morton en Susanna komen terug en spelen de song aller songs, dat al door zovele, waaronder Jeff Buckley prachtig werd gezongen (een mooi overzicht van covers van deze Leonard Cohen klassieker staat op deze en deze site):

Wat te doen na zo’n overweldigend optreden? Verbijsterd en ontredderd blijven zitten, of toch maar doorgaan naar een volgend optreden? De slimmeriken rennen zich een weg naar de Plato om de Susanna-cd’s te halen, die binnen no-time uitverkocht blijkt. de Recensent keert terug naar begane grond en laat Wim de Bie het basale werk doen: korte humoristische stukken verhalen vertellen. Lachen doet vergeten. De Bie staat voor het tweede achtereenvolgende jaar met zijn hele Bieslog-redactie op het festival en wat mij betreft blijft hij. Zijn live-performance is gemoedelijk en werkt ontladend.

DBC Pierre neemt de CB-gedachte ter harte en komt op met een pedalsteel-gitarist uit de Richmond Fontaine band die eerder die avond optraden. De zojuist bedachte combi werkt goed; Pierre draagt met zijn donkere stem voor uit zijn succesvolle Vernon God Little terwijl er Paris, Texas-achtige geluiden rondzingen. Een perfecte CB-ervaring.

Ook schrijver Rick Moody gaat de combi aan met de Wingdale Community Singers. Ze zingen en spelen wat houterig oud klinkende songs, die merendeels door Moody zijn gepend, en een enkele Carter-family klassieker. Snel door naar de echte ontlading van het festival, de uitsmijter, de vrolijke positieve hiphop van Arrested Development, nog immer met hun dansende opa (misschien is het ondertussen wel een nieuwe ouwe opa) op het podium. De zaal gaat los, zodra ze meer oud werk (‘Mr. Wendal’, ‘Everyday people’) en een prachtige uitvoering van Marley’s ‘Redemption song’ spelen.

Crossing Border Festival 2006

Tijdens Crossing Border 2006 lijkt de literatuur in de verdrukking te komen. Misschien door het plaatsen van jonge schrijvers vlak voor grote bands, die zich afvragen wat ze op een muziekfestival doen. Naast die vele jonge schrijvers mogen er meer gevestigde namen langskomen. Natuurlijk: Möring presenteerde zijn nieuwe boek en De Bie is grappig, maar waarom niet nog wat namen als Grunberg, Lanoye, Hemmerechts, etc geprogrammeerd?

De tenten op het winderige plein voor het theater zijn in november geen succes; ze zijn te snel vol en je houdt er een harde kont en een stijve nek aan over.

Met het muzikale programma van Crossing Border was echter niets mis. Een overweldigend aanbod aan nieuwe bands en enkele gevestigde namen maakten het moeilijk kiezen. Je kunt als bezoeker je eigen festival samenstellen en hebt zo zelf in de hand hoe goed het wordt. De route die de Recensent vrijdag door het programma liep kende maar twee hoogtepunten (Veils en Joan), maar zaterdagavond viel alles op zijn plaats met Susanna & Magical Orchestra als meest indrukwekkende optreden van het hele festival.

Ricco van Nierop

Verder lezen op de Recensent:
Crossing Border 2005 - verslag
Crossing Border 2004 - verslag
Crossing Border 2003 - verslag