22. Maria retourneert (op de service van Bettie)

Afgelopen Crossing Border presenteerde het Amsterdamse underground tijdschrift That Dam! Magazine hun zevende aflevering. Tijdens de presentatie een optreden van de band bestaande uit vier ledematen; Ottoboy is in z?n eentje maar drumt, zingt en speelt gitaar en mondharmonica voor vier. Voicst maakt vervolgens z?n naam als doorbreekband van het moment waar. En tenslotte een mij onbekend gitaarpopbandje met zangeres; Sykosonics. Feest natuurlijk, helemaal als blijkt dat van laatst genoemde band hun debuut-cd bij het laatst genoemde tijdschrift verkrijgbaar is. En voor die tijdschrift/cd-combi leg je maar 4 euri?s neer. Gezien het onderwerp van het tijdschrift ? de muziekrecensie ? kan Chicksinger niet achterover blijven leunen, maar doorgaat ze nogmaals de cyclus: lezen, luisteren, recenseren.

Het magazine

Over muziek schrijven is gemakkelijk. Goed over muziek schrijven niet. Want hoe vertaal je jouw gevoel voor muziek naar woorden die ergens op slaan? That Dam biedt een Po?tisch handwoordenboek voor de ploeterende recensent. Er zijn weken dat ik me aangesproken voel en zo?n woordenlijst hard nodig heb. Niet dat het helpt om te weten dat ?leuk? dient te worden doodgezwegen en dat ?veelbelovend? alleen achteraf betekenis kan krijgen, wanneer het niet meer relevant is.? Wat meer helpt is het herkenbare artikel van collega-webrecensent Martijn Grooten (De Subjectivisten en Think small) waarin hij zijn gang van luisteraar en lezer naar recensent met relativeringsvermogen vertelt.
Journalist Sietse Meijer zoekt zijn heil vooral bij internet voor de originelere recensie: ?Om de ??n of andere reden zijn het in Nederland vooral poprecensies die vaak niet om door te komen zijn. Overlopend van clich?s, lelijk taalgebruik, een misplaatst ouwe-jongens-krentenbrood-toontje. [?] Gelukkig is, dankzij internet, de tijd voorbij dat je als popliefhebber voornamelijk op ??n ?toonaangevend? popblad bent aangewezen ? een rijkere wereld is binnen handbereik.?
Het artikel om te lezen is dat van FRET-demo-specialist Gert Verbeek. Omdat hij merendeels middelmatige demo?s binnenkrijgt ter recensie, heeft hij een sjabloon gemaakt om het werk wat te verlichten. In het voorbeeld gaat het om een recensie van ?melodieuze Engelstalige gitaarpop?. In de tekst die volgt hoeft enkel nog naam van artiest, titel van demo en titel van een willekeurig Radiohead-album ingevuld te worden. Echt of niet echt, het geeft humoristisch weer hoeveel bandjes vol passie dezelfde fouten maken en dat de recensent ze maar op zijn bord krijgt: ?Wat kan ik zeggen over bombastische sprookjesmetal met fee?rieke meisjeszang, heel erg boos klinkende nu-metal met om de zin het grommend uitgesproken woordje ?fuck?, opgefokte emo met zangers die krijsen als uitgehongerde baby?s of Nederlandstalige rockers die braaf articulerend het beste proberen te persen uit recensentenfavorieten Bl?f en Van Dik Hout?? Zolang Verbeek het in deze bewoordingen blijft doen, hoeft hij zich geen zorgen te maken over zijn teksten over al deze bandjes.
Het gehele tijdschrift moet het voornamelijk van dit soort langere teksten hebben. De korte stukken zijn te flauw en de illustraties zijn mij iets te onzinnig. Wat doen bijvoorbeeld die National Geographic-foto?s ? in zwart-wit - in het blad?

De cd

Aangezien deze rubriek Chicksinger heet en daarbij in een ? voor de recensent handig - hokje past, maar snel over naar de muziek. Ultralite heet de cd die bij That Dam magazine ingesloten zit. Sykosonics bestaat uit zangeres/gitariste Maria, bassist Joost en drummer Sander en brengt rammelende gitaarpop met heerlijk vrolijke melodie?n. Om het hokjesdenken even met behulp van wat recensententaal verder door te voeren: de cd klinkt on-Nederlands Amerikaans. Het jaar 2004 is sowieso een echt bandjes-jaar waar zeker ook Nederland goed aan mee doet. Denk daarbij aan de sterke platen van The Apers, The Riplets, Voicst, Bettie Serveert, GEM en Spider Rico. In That Dam wordt gewaarschuwd voor het gebruik van referenties in muziekrecensies. Sykosonics maakt het me gemakkelijk door simpelweg te klinken als een jong antwoord op Bettie Serveert. De lezers die meer referenties willen, verwijs ik hierbij door naar de eerste zin van mijn laatste recensie over diezelfde Betties.

Het gehele tijdschrift (50 blz.) heb ik uitgelezen, evenals de laatste OOR (2x zoveel onzin), de afwas gedaan, aardappels geschild en eten gekookt, gegeten, het bad vol laten lopen (de recensenten van Oor zitten ook altijd in bad te luisteren), drie draaibeurten lang in bad gezeten en vervolgens de eerste alinea geschreven van deze recensie. De volgende morgen heb ik ontbeten, de krant - vol met tot olifant opgeblazen muggen ? gelezen, tientallen mailtjes beantwoord van fans van de Chicksinger-rubriek en tot slot heb ik de rest van deze recensie geschreven. En nog steeds draait de cd van Sykosonics haar rondjes in de speler. Ik heb me ondertussen losgezongen van het geneuzel van popjournalisten over wat wel en wat niet in een muziekrecensie behoort te staan. Ik moet minstens 20 x achtereen de cd beluisterd hebben en ben het nog lang niet zat. Als ik het huis aan kant zuig, geeft de stofzuiger een Jesus and Mary Chain-sound aan de muziek van Sykosonics. Stofzuigen en toch blij zijn kan - en dat enkel door de Sykosonics. Vrolijk huppel ik met koptelefoon door de kamer, met Maria meezingend:

?It?s so ha-ha-hard?

Ricco van Nierop Illustratie: Gerard Monster

Chicksingers 2004, in juiste volgorde:

01. Angela McCluskey - The things we do
02. Joss Stone ? The soul sessions
      Joss Stone / Body mind & soul
03. The Dresden Dolls - The Dresden Dolls
04. Dayna Kurtz ? Beautiful yesterday
05. Ani di Franco ? Educated guess
06. Alanis Morissette ? So-called chaos
07. Ane Brun ? Spending time with Morgan
08. Bettie Serveert - Attagirl
09. Sykosonics - Ultralite
10. Sarah Bettens ? Go
11. Amy Winehouse ? Frank
12. Lorna Hunt ? Sentimental bedlam
13. P.J. Harvey ? Uh huh her
14. Lilian Hak - Silence feels safe
15. Tift Merritt - Tambourine
16. Angie Stone - Stone love
17. Ricky Koole ? Who?s Suzy?
18. Norah Jones ? Feels like home
19. Jolie Holland ? Escondida
20. Powderblue ? Powderblue
21. The Riplets ? Love special delivery boy
22. Feist - Let it die
23. Avril Lavigne - Under my skin
24. Zap Mama - Ancestry in progress
25. T?t? Alhinho ? Voz
26. Ruthie Foster ? Runaway soul
27. Ilene Barnes - Time
28. Trijntje Oosterhuis ? Strange fruit
29. Fefe Dobson - Fefe Dobson
30. Katie Melua ? Call off the search