Voor lezers [14]: Nog meer beestige boeken over ezels, apen, olifanten en muizen die daar soep van koken

In een vorige aflevering over beestenboeken haalde ik de onvermijdelijkheid aan van dieren als hoofdpersonages in prentenboeken. Ze zijn incontournable en zullen dat vast nog ruime tijd blijven. Dat blijkt ook uit de oogst van deze week: we hebben een ezel die bleef staan, een aap die zwemmen leert, een hond die dichtend het verkeer gaat regelen en een soep vol olifant.

Jan De Kinder - Van de ezel die bleef staan ****

Van de ezel die bleef staan is het nieuwste prentenboek van illustrator Jan De Kinder, waarin hij voor het eerst zowel tekst als beeld voor zijn rekening neemt. En die combinatie lukt hem bijzonder wel. De ezel waarvan sprake is een sterk maar schattig beest dat vrij staat te grazen. Tot er op een dag een man langskomt die zich het dier toeeigent en hem als lastdier wil gebruiken. Wanneer de ezel bepakt is met gezin en inboedel – het hele gedoe neemt de proporties aan van een volksverhuizing en moet zelfs met touw bijeen gehouden worden – lijkt het transportmiddel er helemaal geen zin in te hebben. Het komt tot een onvermijdelijke krachtmeting tussen man en beest, die de ezel glansrijk wint.

De Kinder illustreerde al tal van verhalen en doet dat telkens met heel veel zwier. Ook in dit boek zijn de warme illustraties weer van zo’n verraderlijke eenvoud dat ze de lezer/kijker meteen bij het nekvel grijpen. Doordat de tekst heel summier wordt gehouden, komt het verhaal vooral in de prenten tot zijn recht. Het pallet is vrij sober met een overwicht aan aardekleuren, die onderbroken worden door felrode accenten. Zo zien we op de eerste prent al een stukje wortel waarmee de man de ezel hoopt om te kopen. De rode draad doorheen het verhaal is echter letterlijk het rode touw waarmee de man de ezel vasthoudt en waarmee hij later ook zijn hele hebben en houden op de rug van het dier vastmaakt. Op één spread is die draad met loskomende vezeltjes zelfs het enige wat te zien is, zodat je de spanning van het getouwtrek letterlijk kan voelen. Op de laatste spread zien we hoe de man de rol van de ezel noodgedwongen heeft overgenomen: een vrouwenhand trekt de zwaar bepakte man aan zijn das voort terwijl de ezel rustig verder graast.

Tineke van der Stelt - Api leert zwemmen ***

Nog een boek waarbij auteur en illustrator één en dezelfde persoon zijn, is Api leert zwemmen van Tineke van der Stelt. Midden in de nacht duikt Api van de hoogste rotsen in de rivier. Hij zwemt, drijft en duikt dat het een lieve lust is, tot hij tegen de grond aan knalt. De grond naast zijn bed, want Api droomde. Terwijl hij weer onder de lakens kruipt, neemt hij zich voor om zijn zwemkunsten de volgende dag aan zijn vriend Das te laten zien. Maar Api kan helemaal niet zwemmen, en Das kan zijn vriend nog maar net op tijd redden. Na een dagje mokken besluit Api dan maar om te leren zwemmen. En wie kan hem daarbij beter helpen dan zijn vriend Das?

Heel origineel is het verhaal van Tineke van der Stelt bezwaarlijk te noemen, maar dat hoeft ook niet. Api leert zwemmen is een mooi en vlot verhaal over vriendschap en hoe die je in staat kan stellen om moeilijkheden te overkomen. Bovendien zijn de prenten erg mooi. De felle kleuren en de schattige, herkenbare dieren zullen ongetwijfeld op veel bijval kunnen rekenen van jonge kleuters. Toch zijn er net genoeg kromme lijntjes en afwijkende details – bijvoorbeeld de felle zwembroekenprints, kapotte matras en vreemde rotsformaties – om ook de aandacht van meer geoefende kijkers vast te houden.

Ingrid & Dieter Schubert – Olifantensoep ****

Olifantensoep is dan weer het werk van het duo Ingrid en Dieter Schubert. Hen voorstellen is allicht overbodig, maar wie een geheugensteuntje kan gebruiken, neemt best een kijkje op de website van Lemniscaat. Olifantensoep werd volledig geschreven vanuit het perspectief van een muis. Wanneer ze zich wat minder voelt roept ze al haar vrienden bij elkaar, zorgt voor een grote pan en maakt olifantensoep. Dat is vrij eenvoudig: een vuurtje stoken, olifant vangen, schrobben en laten sudderen.

Ook hier krijgen we weer bijzonder weinig tekst, maar de prenten vertellen het verhaal tot in de kleinste details. Zo zien we de muizen met de ingrediënten voor de soep aankomen (waarbij vreemd genoeg ook een aardbei zit), merken we onder de pan de gasbrandertjes, een tuinslang als kookgerei en de jacht op de olifant met een lasso. Even later zien we ook de lachende olifant, die duidelijk van al die aandacht geniet en zo’n heerlijk warm bad wel ziet zitten. Maar wanneer het deksel op de pan dreigt te gaan verandert de blik van de olifant en zet hij het op een lopen. Op dat punt laat de tekst heel even het perspectief van de muis los, om over te schakelen naar de olifant. Dat kan ook moeilijk anders, omdat de plotse vlucht verklaard moet worden. Het verhaal eindigt vrij klassiek, met een leuk zomerfeest waarbij de olifant de muizen helpt om hen een heerlijk dagje waterpret te bezorgen.

Carl Norac & Kristien Aertssen - Hugo, dichter en politieman ***

Hugo zegt elke dag zijn zelfgeschreven gedichten op bij de bushalte, tot ongenoegen van de andere dieren. Toch durven ze niet klagen want ze zijn bang voor Hugo’s vader, die politieagent is. Wanneer er een verkleedfeest is in de stad, moet Hugo het uniform van zijn vader aantrekken. Hij had liever iets anders aan getrokken: iedereen lacht hem uit en de mooie Miranda, voor wie hij zijn innigste gedichten schrijft, durft hij zelfs niet onder ogen te komen. Maar op het grote kruispunt, ziet Hugo dat het verkeerslicht niet meer werkt. Er zit niets anders op dan zijn fluitje boven te halen en het verkeer te regelen. En dat valt best mee: het lijkt wel of hij een dirigent is die de auto’s laat dansen. Iedereen klapt voor Hugo, ook Miranda en zijn vader, die achter een boom stond te kijken.

Helaas eindigt dit verhaal vrij voorspelbaar: waar Hugo’s vader eerst nog wilde dat zijn zoon ‘een echt beroep zou kiezen: dat van agent of zo’, verklaart hij even later dat Hugo mag worden wat hij wil. Hij geeft hem zelfs nog een klein rood schriftje, waarin hij vroeger zelf gedichten heeft geschreven. Eind goed, al goed dus, al had het een tikje minder zoet gemogen. Gelukkig maken de prenten van Kristien Aertssen veel goed. Grappige aangeklede beesten in alle kleuren en formaten bewegen zich moeiteloos over de bladspiegel. De vrolijke drukte wordt in bedwang gehouden doordat de fel gekleurde figuren meestal tegen een witte achtergrond afgebeeld staan. Goed gekozen schaduwen, velden vol stippen of streepjes en krullen zorgen dan weer voor warmte en beweging.

De tekst had iets raker gekund, maar Hugo dichter en politieman is een bijzonder kijkboek geworden vol leuke details.

Tine Mortier

Lees ook de andere Voorlees-boeken-recensies:
Afl. 13: Yeoman & Blake - De wilde wasvrouwen ****
Afl. 13: Van Haeringen - Jongen die zijn brood knipte ****
Afl. 13: De Moor & Leroy - Sebas de zeerover ***
Afl. 12: Brigitte Minne - Iedereen prinses ****
Afl. 12: Quentin Blake - Je bent maar twee keer jong! ****
Afl. 12: Van Oudheusden - Aisja ****
Afl. 11: S. de Weijze - Niemand zag het behalve Wolf ****
Afl. 11: Eric Carle - Rupsje Nooitgenoeg (pop-up)*****
Afl. 11: Beatrix Potter - Het voel- en telboek ***
Afl. 10: Rindert Kromhout - Het grote boek van Merel
Afl. 10: Joke van der Kamp - Het grote boek van Pelle
Afl. 9: Guus Kuijer - Polleke
Afl. 8: Chih-Yuan Chen - Kiekeboe ***
Afl. 8: Kathrin Schärer - Stadsmuis en Veldmuis **
Afl. 8: Bibi D. Tak & Noëlle Smit - Fiet wil rennen ****
Afl. 8: K-J. Rogaar & F. Groothof - Kip & mannetje Bib **
Afl. 8: Christian Duda & J. Friese - Al zijn eendjes *****
Afl. 7: Wegenast & Meyer - Hanna en ik ****
Afl. 7: Aertssen - Vogeltjelief ***
Afl. 7: Dreesen & Gerestein - Vertelopa ****
Afl. 7: Meinderts, Jekkers - Ballade v/d Dood *****
Afl. 7: Misschaert & Coenen - Balthazar... ****
Afl. 6: Paul Biegel - Ik wou dat ik anders was ***
Afl. 6: Paul Biegel - De dwergjes van Tuil ****
Afl. 6: Paul Biegel - Nachtverhaal ****
Afl. 5: De Prins, Van der Linden e.a. - 1001 spookjes ***
Afl. 5: V. Oudheusden & V. Doninck - Metromonsters *****
Afl. 5: Dros & Geelen - Naar het ziekenhuis ****
Afl. 4: Satoru Onishi - Wie zit waar?***
Afl. 4: Whybrow & Eaves - Slaap lekker, lieve dieren***
Afl. 4: Miler & Petika - Hoe Molletje aan...*
Afl. 4: Edel Rodriguez - Zeno op zwemles***
Afl. 3: Lauren Child e.a. - Goudlokje en de drie beren ****
Afl. 2: Wormell - Een bos vol enge wilde beesten ****
Afl. 2: Pauli & Schärer - Allebei blij ***
Afl. 2: Stohner & Wilson - Welterusten sterren **
Afl. 1: Dirk Nielandt (e.a.) - Onder de sterren ****