Zes filmrecensenten van het web kruisten in 2010 hun wegen van en naar de bios. Nu kruisen zij hun degens om de tops en flops van het jaar te beschrijven. Overschatte films (Alice, Shrek) worden neergesabeld, onderschatte films (Mr. Nobody, Messenger) in het zadel geholpen, Leo van de troon gestoten door Woody en de 3D-brilletjes worden vermoeid afgezet zodat met een heldere blik de films van 2011 bekeken kunnen worden. Toptitels, lijstjes en oordelen in het filmjaaroverzicht gemaakt door de verzamelde webrecensenten van Quin’s review, Xi-Online, Moviesense, KUT, Film-O-Rama en deRecensent.

Verzamelde webrecensenten van dienst:
Quin: Mattijs Grannetia (Quin’s review – filmfacts en meer)
LK: Lianne Koorn (Moviesense - filmfanatenmag)
F-O-R: Recensenten van Film-O-Rama zoeken de oooh in films en beantwoordden gezamenlijk onderstaande vragen
BD: Bart Delwig (Xi-online – mediasite voor studentcritici)
SdS: Sven de Schutter (KUTsite – Vlaams filmtijdschrift)
GvH: George van Hal (deRecensent – cultuurrecensies)
RvN: Ricco van Nierop (deRecensent - cultuurrecensies)

Links verwijzen naar filmrecensies van betreffende sites.

Meest overschatte film van 2010? (slechtste film die iedereen zag)

Quin: Alice in Wonderland. Het idee dat Alice in Wonderland een Return to Oz-achtig vervolg moest krijgen vond ik al absurd, want wat was er mis met het origineel? Daarnaast vond ik de mediacampagne van Disney over het wel of niet uitbrengen van deze film wel heel erg goedkoop. De toevoeging van 3D hielp ook niet. En toch kwam iedereen kijken naar deze prul.
LK: Direct bij het projecteren van de eerste beelden van Kick-Ass rees er een luid gejuich op uit de zaal. Gejuich en applaus viel deze film ten dele en ik vraag me nog steeds af waarom? Omdat er een kleuter met messen gooit of omdat Nic Cage opnieuw bewijst alleen maar capabel te zijn tot het spelen van karikaturen. In ieder geval was deze film mijn applaus niet waard en bleven mijn handen stevig onder mijn ass geklemd.
F-O-R: We vonden het een lastige omdat we ons ook liever richten op dat wat wel leuk was. Maar als we dan een keuze moeten maken, dan maar de filmreeks die veel te lang doorliep. Shrek Forever After mag dan iets hebben goedgemaakt van de creatieve armoe die deel 3 was, maar het was nog altijd ver onder de maat als we het vergelijken met wat Pixar oplevert of, nog beter, How To Train Your Dragon van dezelfde studio.
BD: 2010 was vooral het jaar waarin Leonardo DiCaprio overschat werd. In zowel Shutter Island als Inception speelt hij eenzelfde rol, waar hij bijzonder veel voor is geprezen. Zelf vond ik 2009 een beter Leo-jaar door zijn rol in Revolutionary Road. Inception zelf is ook flink overschat: een interessant uitgangspunt dat maar matig is uitgewerkt. De mogelijkheid van de dromen wordt bijna niet benut (en dan met name de climax in de sneeuw à la James Bond), de personages hebben geen diepgang en de film is onnodig lang uitgerekt.
SdS: Ik snapte echt niet wat er zo formidabel was aan Mr. Nobody. Deze immer uitdijende poel van onnoemelijke verveling en betekenisloze, geforceerde, kunstmatige kul kon me absoluut niet boeien. Jared Leto kan dit soort rollen geenszins aan. Met stomme verbazing stelde ik ook vast dat Within the Whirlwind van Marleen Gorris best positief onthaald werd. Deze formulaïsche opeenvolging van clichés leverde slechts een zeer lauwe film op.
GvH: Natuurlijk stond iedereen dit jaar weer in de rij voor de nieuwe film van het eeuwige tandem Tim Burton/Johnny Depp. Helaas was het eindresultaat –Alice in Wonderland – ditmaal de moeite van het kijken nauwelijks waard. De film probeerde wanhopig met kleurtjes, riedeltjes, markante personages en gekke Burtonesque beelden de aandacht af te leiden van het gapende emotionele en inhoudelijke vacuüm in het eigen hart, maar faalde daarin opzichtig. Het eindresultaat was de aller-slechtste Burtonfilm in jaren.
RvN: 2010 was een mager jaar voor enkele favoriete regisseurs. De grilligheid van Terry Gilliam’s Parnassus past wel bij zijn grillige carrière. Maar Tim Burton scoort echt minpunten met zijn gevoelloze Alice. David Fincher’s The Social Network geeft een goed tijdsbeeld over de wereld van nu, maar mist spanning, waardoor de man van Seven een zeventje scoort met deze Facebook-film, terwijl hij normaal goed is voor achten en negens.

Meest onderschatte film van 2010? (beste film die niemand gezien heeft)

Quin: Vooral aan het begin van het jaar vond ik de aandacht voor goede Oscar-genomineerde films als The Messenger, Crazy Heart en The Hurt Locker erg tegenvallen. Alles werd toen nog ondergesneeuwd door Avatar en Alice in Wonderland en iets meer aandacht van de distributeurs had veel meer stoelen kunnen vullen voor deze films.
LK: Twee films wisten mij aangenaam te verassen het afgelopen jaar. Due Date en Brooklyn’s Finest. Omdat Due Date volgens mij nog wel aardig wat goede recensies kreeg, kies is voor Brooklyn’s Finest. De kritieken op de film waren dat we dit soort riedeltjes al te vaak voorbij hebben zien komen. Maar niets is minder waar. Onder het oppervlak schuilt een zwaarmoedige en doordachte lading die elk euforisch gevoel de rest van de dag weet weg te nemen.
F-O-R: Omdat keuzes maken uit mooie dingen zo moeilijk is, noemen we er toch meerdere. Mike Leigh heeft het altijd wel wat moeilijk met aandacht, dus voor Another Year is dat niet anders. Maar de film was zeker de aandacht waard en kreeg bij ons in ieder geval de volle 5 O's. Datzelfde geldt voor Afterschool dat zo mogelijk nog minder aandacht kreeg. Volgens onze recensenten "Klein meesterwerk in de geest van Gus van Sant en Larry Clark" en "Michael Haneke had het niet beter gekund". Tot slot was Four Lions een zeldzame komedie die een heet hangijzer vederlicht weet te maken. Daar is echt kunde voor nodig.
BD: De film die het meest genegeerd is moet The House of the Devil zijn. Dit geweldig stukje horror van Ti West brengt de sfeer uit de jaren ’70 volledig terug, in een film die zo een verloren meesterwerk van Tobe Hooper had kunnen zijn. Ook wil ik hier even het meest onderschatte filmfestival van 2010 neerzetten: het LAFF. Schitterende sfeer, interessante gasten en indrukwekkende films zorgen ervoor dat elke filmliefhebber hier kan genieten.
SdS: Zelfs al kreeg Toy Story 3 toch heel wat applaus, nog te veel mensen schatten dergelijke geniale animatiefilms niet naar waarde. Ook Fantastic Mr. Fox was een te weinig gezien pareltje. In een heel ander genre kreeg het Griekse Dogtooth echt niet genoeg aandacht. Ik heb verder weinig films gezien die niet de waardering kregen die ze verdienden.
GvH: Bijna niemand zag sciencefictionfilm Mr. Nobody. Zonde, want deze mengelmoes van romantiek, dramatiek, wetenschap, futuristische technologie, mijmerende heimwee naar vervlogen tijden en de (on)vermijdelijkheid van grote levensgebeurtenissen was één van de mooiste films van het jaar. Onderschat werd dit jaar The Lovely Bones. De film werd door velen afgedaan als te lief, zweverig, sentimenteel en nietserig. Wie echter bereid was voorbij de mooie maar schreeuwerige CGI te kijken, vond een heerlijk geacteerd, indringend en treurig meesterwerkje dat bij lange na niet zo suikerzoet was als de kleuren in Susie Salmon's tussenwereld deden vermoeden.
RvN: Er is er niet één, er zijn er teveel om op te noemen: Mr. Nobody, Balibo, The Good Heart, Die Frau mit den 5 Elefanten, La Rafle, Gainsbourg vie heroique, Greenberg, Please give, Four Lions, Scott Pilgrim, The Box, Triangle, Lebanon, Unthinkable, Symbol (cultfilm van 2010!!), Exit thru’ the gift shop, Catfish. En dan nog de Nederlandse bijdragen: Farewell (prachtige fictie/docu), Joy, Schemer, Win/win, Shocking Blue. 2010 was dus absoluut geen mager jaar voor de minder bekende films.

Zijn we al 3D-moe dit jaar?
(hoeveel brilletjes heb jij thuis?)

Quin: 3D-moe wil ik niet zeggen. Ik ben vooral benieuwd wat 3D de komende jaren gaat brengen. Filmjaar 2010 zal de boeken ingaan als het jaar waarin alle grote studio’s hard tegen de lamp liepen en daar hun lering uit trokken. Het feit dat Warner Bros besloot Harry Potter 7a niet in 3D uit te brengen is een teken dat we op de goede weg zijn.
LK: Ik slaap nog even lekker door de 3D-hype heen. De enige keer dat ik ze in huis haalde, was die keer dat ik My Bloody Valentine 3D huurde bij de videotheek, en daar die kartonnen kijkers bij kreeg. De zeemankwaliteit van de brilletjes werd meteen zichtbaar doordat het groen en rood van de bril zich niet met elkaar bleken te mengen; en ik dus met links rood zag en met rechts groen. Ik ben nog niet 3D-moe omdat de 3D mij nog niet heeft wakker geschud.
F-O-R:3D-moe zijn we niet, maar dat worden we ook niet snel. Wel hebben we eczeem opgelopen van de studio's die denken dat 3D het nieuwe marketingtrucje moet zijn. Even snel de film door de Derde Dimensialisator halen en we hebben een succes. En laten we dan ook maar enkele boeven bij naam noemen: Clash of the Titans, The Last Airbender. Opvallend is dat het vaak ook veelplegers betreffen. Het 3D-proces als de verlosser gebruiken; wat ons betreft laat de industrie die gedachte snel achterwege.

Woody & Buzz zoeken de diepte van Ga'Hool & Step Up

BD: Waar ik vorig jaar helemaal 3D moe was, begin ik dit jaar steeds meer te wennen. Het is jammer dat draken als The Chronicles of Narnia 3, Clash of the Titans of Alice In Wonderland in 3D bekeken moeten worden, terwijl het in 2D beter werkt. In animatiefilms, zoals How To Train Your Dragon of The Legend of the Guardians, werkt 3D wel en kan het een lust voor het oog zijn.
SdS: Beslist! Ik vermijd de 3D-versies zo veel mogelijk en heb nog maar zelden de film anders ervaren in 3D, met Alice in Wonderland als irritant dieptepunt. Piranha daarentegen had wel wat leuke effecten.
GvH: Zou de doordringende armoede in Winter's Bone harder bij de bioscoopbezoeker zijn aangekomen als Ree Dolly een extra dimensie had gehad om haar vader in te zoeken? Had de hilarische komedie Four Lions behoefte aan gelaagd beeld naast de gelaagde grappen? En voegde het 3D in Toy Story 3 nou echt wat toe aan hoe Woody en Buzz Lightyear op ontroerende wijze het einde van de kindertijd in wat CGI-beelden wisten te vangen? Het korte antwoord is nee. 3D kan soms wat toevoegen (zie Avatar), maar voor al die films waar het met de haren wordt bijgesleept, zou ik zeggen: doe maar niet.
RvN: Schijnt eindelijk de zon van de zomer, ga ik naar het strand, zet ik mijn zonnebril op; de zee, de strandballen, de bikini’s krijgen ineens meer diepte. Er liggen thuis zes 3D-brilletjes op de brillenplank. In de bioscoop gaf eigenlijk alleen het brilletje van Step Up 3D de formulefilm meerwaarde (de verdieping was niet verhaaltechnisch, maar wel qua dansscènes). 3D is interessant voor actie-, dans- en fantasyfilms, maar bovenal een marketingtruc waarmee de bioscopen meer geld voor kaartjes blijken te kunnen vragen.

Welke film kreeg, natuurlijk volkomen onterecht, geen bioscooprelease?

Quin: Dat is een lastige vraag, want ik beweeg mij meestal in de wereld van de Nederlandse releases. Wat ik wel kan zeggen is dat in Nederland een release op een klein aantal schermen (bijvoorbeeld Scott Pilgrim, The Hurt Locker en An Education) eigenlijk gelijk staat aan géén release. Er zijn gewoon teveel films voor te weinig schermen in de Nederlandse bioscopen.
LK: Whip It, een heerlijke feel good film met stoere chicks op skates. Dat Ellen Page haar carrière op rolletjes loopt laat ze letterlijk en figuurlijk in deze film zien. Een actrice die van vele markten thuis is en waar we absoluut nog veel van gaan horen.
F-O-R: Zombieland werd een aantal maal genoemd, maar dat is een titel die toch wel uiteindelijk naam heeft gemaakt op DVD. Er zijn talloze titels die we hebben gemist: Pontypool bijv. en een reeks aan documentaires, maar in dat genre gaat sowieso veel aan de Nederlandse neus voorbij. We zijn uiteindelijk gegaan voor The House of the Devil. Dat is er één die je op een festival (Imagine bv.) gezien moet hebben want anders had je gewoon pech.
BD: Eén van de mooiste films van dit jaar was toch zeker Udaan, die (tot nu toe) nog geen release in Nederland heeft gehad. Zeer spijtig, want dit drama over een 16-jarige jongen die terugkeert naar zijn dominante vader is zowel ontroerend als inspirerend.
SdS: De inventieve, creepy science-fictionprent Moon is in België rechtstreeks op dvd verschenen en dat is erg jammer, want het was een sterke film van een veelbelovende regisseur. Verder lig ik daar niet meer wakker van, iedere filmfan ontdekt vroeg of laat toch wel alle films die de moeite waard zijn en het is zinloos opboksen tegen de commerciële molen die beslist wat de bioscoop haalt en wat niet.
GvH: Het is eeuwig zonde dat de experimentele highschoolfilm My Suicide geen bioscooprelease heeft gekregen. De kakofonie van kleuren, beelden, geluidsfragmenten en andere indrukken waar de film mee opent en de visuele vondsten tijdens de rest van de speelduur, verdienden het op een groot scherm gezien te worden. My Suicide is een ijzersterke film die bij een bioscooprelease zich razendsnel mijn top 10 had ingeschoten.
RvN: Een drietal erg goede en best commerciële films stonden op, en verdwenen onterecht weer van de releaselijsten: Zombieland (goede mix van actie, horror en humor en ook nog leuke acteurs), Cemetery Junction (een coming-of-age-drama van de The Office-makers) en Everybody’s fine (eindelijk weer eens Robert de Niro in een mooie dramatische rol). Daarnaast zijn de straight-to-dvd-films Cyrus, Whip it en Paperman aanraders in de USA-independant-hoek.

Niet te missen films in 2011 Quin: Ik ben erg benieuwd naar de eerste Kuifje-film geregisseerd door Steven Spielberg. Liefhebbers van comics kunnen niet om Thor en Captain America heen. Op een kleinere schaal kijk ik uit naar de scifi-komedie Paul, Mark Romanek’s Never Let Me Go, remake Let Me In en natuurlijk Oscar-favorieten Black Swan en True Grit.
LK: 2011 wordt een goed jaar voor mijn favoriete genre de (crime) thriller. Zo staan er All Good Things met Ryan Gosling, Unknown met Liam Neeson enConviction met Sam Rockwell op de planning. Hopelijk levert dat weer een aantal degelijke thrillers op, want 2010 was wat het thriller genre betreft een mager jaar.
F-O-R: Als de Coen Brothers, Darren Aranofsky en Terrence Malick een nieuwe film maken kom je daar niet onderuit. Kortom True Grit, Black Swan en The Tree of Life staan er sowieso op. Daarnaast een Nederlandse inbreng met De Stille Kracht, luchtig comeback vermaak van Joe Dante in The Hole 3D (onze Theo stuitert al een half jaar), J.J. Abrams' Super 8, Joe Wrights Hanna en verder nog Tin-Tin, War Horse, Hereafter, 127 Hours, Norwegian Wood, Somewhere en Tucker and Dale Vs. Evil. Genoeg dus...
BD: Natuurlijk The Tree Of Life, die nu al de nieuwe 2001 genoemd wordt. Begin 2011 verschijnt Black Swan in de bioscopen, één van de meest indrukwekkende films die ik de afgelopen tien jaar heb gezien. Maar natuurlijk is de knaller van het jaar Harry Potter and the Deathly Hallows: Part II. Nadat het eerste deel heeft laten zien dat de Potterfilms echt niet meer voor kinderen zijn, zal deze knaller een tijdperk afsluiten die een hele generatie heeft gevormd.
SdS: Hier is het beslist uitkijken naar Rundskop, een ongetwijfeld ijzersterke Vlaamse film met de beste acteur van de lage landen, Matthias Schoenaerts. Prijzenpakkers Black Swan en The King's Speech doen me watertanden en ik had nooit gedacht uit te kijken naar het sluitstuk van de Harry Potter-reeks. Blue Valentine lijkt me ook erg bijzonder. En wie weet wat de documentaire Justin Bieber: Never Say Never ons te bieden heeft?!
GvH: 2011 belooft weer een heerlijk filmjaar te worden. Een willekeurige greep (inclusief links naar trailers): The King's Speech (Oscarkandidaat!), True Grit (de nieuwe Coen brothers film), Black Swan (Aranofsky doet ballethorror), 127 hours (Danny Boyle's nieuwe), Cowboys & Aliens (gaafste high-concept ooit!) en Never Let Me Go (gloednieuw eindejaarslijstjesvoer).
RvN: Ik herhaal mijn opmerking van vorig jaar: Gondry’s Green Hornet kwam niet in 2010, maar toch echt over een week of twee. Daarnaast zie ik uit naar het 40^ste Rotterdamse Filmfestival, voor mij de achtste keer dat ik op wereldreis ga in 10 dagen, meer dan 40 films en een heleboel genres. IFFR is een weldadige, eclectische filmervaring. Zorg dat je niet één film kijkt, maar minstens een hand of twee vol.

Top 10 beste films van 2010

Mattijs Grannetia (Quin’s review)

1. The Social Network
2. Exit through the Gift Shop
3. Scott Pilgrim vs. The World
4. Winter’s Bone
5. Catfish
6. How to train your dragon
7. Toy Story 3
8. The Town
9. The Road
10. Inception

(dit jaar was onverwacht veel lastiger dan vorige jaren. Uiteindelijk heeft Flickchart.com uitkomst geboden)

Lianne Koorn (Moviesense)

1. Brooklyn’s Finest
2. Inception
3. Due Date
4. Shutter Island
5. Dogtooth
6. I love you Phillip Morris
7. The Good Heart
8. Slice (Cheun)
9. Deliver us from Evil
10. Whip it

Verzamelde recensenten van Film-O-Rama:
(geen volgorde, wel tien films)

Inception
Toy Story 3
Up in the Air
Another Year
The Social Network
Shutter Island
Afterschool
Where the Wild Things Are
Kick-Ass
Summer Wars

Bart Delwig (Xi-online)

1. Black Swan
2. Toy Story 3
3. Udaan
4. Dogtooth
5. Kick-Ass
6. Mother
7. Amer
8. The House of the Devil
9. Harry Potter and the Deathly Hallows: Part One
10. Let Me In
Winter’s Bone

Sven de Schutter (KUTsite)

1. Inception
2.A Single Man
3. Toy Story 3
4. Io Sono L'Amore
5. The American
6. The Social Network
7. The Ghost Writer
8. Up in the Air
9. The Road
10. Lost Persons Area

Mijn oorspronkelijke nummer 10 was Les Petits Mouchoirs, maar die moet bij jullie nog verschijnen. Vielen net uit de top 10: Invictus, Harry Potter and the Deathly Hallows, Dogtooth, Exit Through the Gift Shop en Potiche.

George van Hal (deRecensent)

1. Toy Story 3
2. Mr. Nobody
3. Ajami
4. Four Lions
5. Winter's Bone
6. The Hurt Locker
7. The Messenger
8. The Lovely Bones
9. Inception
10. Un Prophète

De complete top20 met toelichting kun je hier vinden.

Ricco van Nierop (deRecensent)

1.
2. Where the wild things are
3. Mr. Nobody
4. A Single Man
5. A Serious Man
6. Scott Pilgrim vs. The World
7. Symbol
8. Yo Tambien (Me too)
9. Cemetery Junction
10. Fantastic Mr. Fox
11. Farewell

(geen absolute nummer 1, wel heel veel nummers 2. Met als vervolg titels als Greenberg, Gainsbourg vie heroique, An Education, The Messenger, Up in the air, Eyes wide open, Die Fremde, Joy, etc. The Social Network, Inception en Hurtlocker halen net de top 40.

Best scorende films uit bovenstaande lijstjes

1. Toy Story 3
2. Inception
3. The Social Network
4. Mr. Nobody
5. A Single Man
6. Winter’s Bone
7. Where the wild things are
8. Scott Pilgrim vs. The World
9. Dogtooth
10. Shutter Island
11. Kick-Ass
12. Exit Through the Gift Shop
13. Up in the Air
14. The Road
15. The Messenger

Coördinatie, redactie & illustraties: Ricco van Nierop.
Met dank aan: Maaike Soetens

---

Relevante recensies op de Recensent:
Webrecensenten van dienst - Film 2009 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2008 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2007 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2006 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2005 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2004 (jaaroverzicht)
Webrecensenten van dienst - Film 2003 (jaaroverzicht)