Wonderlijk toch, welke mechanismen in werking treden als een bewonderd artiest tegenvallend werk aflevert. Je denkt eerst dat het een kwestie is van de plaat nog een aantal keer draaien. Dan vind je het een interessante ontwikkeling. Dan denk je dat je het gewoon niet begrijpt. Om ten slotte maar toe te geven dat het allemaal maar matig is.

Door haar meesterlijke Bachelor nr. 2 (1999) is Aimee Mann blijvend opgenomen in mijn Eregalerij van Ontstellend Geweldige En Boven Elke Kritiek Verheven Artiesten, vanwege de scherpzinnige teksten en de prachtige melodieën. Toen de opvolger Lost in Space (2002) uitkwam, ontbrak de nonchalante ironie die Bachelor nr. 2 zo prachtig maakte, maar dit werd ruimschoots goedgemaakt door knappe liedjes en de manier waarop ze waren opgenomen. Manns nieuwe cd heet The Forgotten Arm en is na een slepend conflict met de platenmaatschappij in eigen beheer uitgebracht. De plaat mist de relativerende humor evenzeer, maar wat erger is: de liedjes zijn minder boeiend en ze zijn ook al minder mooi opgenomen.

De ‘forgotten arm’ is een term uit de bokswereld, en staat voor de slag waarmee de tegenstander knock-out geslagen wordt. Zijn verdediging heeft zich niet op die slag ingesteld, omdat hij tot dat moment door de andere arm in de touwen werd geslagen. The forgotten arm is dus een metafoor voor de fatale slag die je niet zag aankomen. De liedjes op de cd vertellen een soort roadmovie, het verhaal van een verliefd stel dat er met elkaar vandoor gaat. Althans, dit meldt het persbericht, uit de liedjes zelf valt een dergelijk scenario slechts met veel fantasie op te maken.

De cd is geproduceerd door singer-songwriter Joe Henry, een producent die de gewoonte heeft cd’s in een kort tijdsbestek op te nemen. Zo is The Forgotten Arm binnen vijf dagen opgenomen. Dit moest waarschijnlijk voor spontaniteit zorgen, en ‘de charme van het onaffe’ teweegbrengen, alsof het nog opnamen van repetities betreft. Die opzet is geslaagd, al kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat er meer aandacht aan de liedjes had kunnen worden besteed. De scherpe randjes van een repetitie ontbreken, dus de snelheid van werken is eigenlijk voornamelijk een nadeel geweest. De liedjes drijven nu vooral op de prachtige stem van Mann, met het nasale geluid en de nonchalante dictie. De instrumentatie is nogal vlak en omdat de nummers allemaal ongeveer hetzelfde tempo hebben klinkt de cd als één, wat traag, nummer van drie kwartier.

Hoe mooi Aimee Mann ook zingt, ze kan niet voorkomen dat de cd al bij track drie begint te vervelen. Deze track, ‘Goodbye Caroline’, is een slepend nummer met veel herhalingen, zoals er wel meer staan op The Forgotten Arm. Ik stel me voor dat dit een dramatisch effect moet hebben, maar dat komt niet over. Alles ligt onder een brij van een veel te zware en te weinig gevarieerde instrumentatie. Toppunt van verveling wordt tegen het eind van de cd bereikt, bij ‘I can’t help you anymore’, waarvan het refrein luidt:

And I can’t help you – anymore,
no I can’t help you – anymore,
no I can’t he-e-elp you-ou –
anymore.

(‘I can’t help you anymore’)

Gelukkig is het niet alleen maar slecht nieuws van het Aimee Mann-front. De cd bevat ook enkele nummers die zich gemakkelijk kunnen meten met Manns beste werk, waardoor ik de cd toch telkens weer opzet. ‘She really wants you’ is een prachtig, dramatisch liedje, waarvan vooral de aflopende baslijn en het vrolijke melodietje mooi contrasteren met het treurige stemgeluid van Mann. En ‘Little bombs’ is een klassieker, met een countrygeluid en een wat zenuwachtig ritme. En een prachtige, melancholieke tekst:

Life just kind of empties out
less a deluge than a drought
less a giant mushroom cloud
than an unexploded shell
inside a cell
of the Lennox Hotel

(‘Little bombs’)

Dus misschien is het gewoon nog een kwestie van wat vaker draaien. Of misschien is het wel een interessante ontwikkeling. Of misschien begrijp ik de plaat nog niet helemaal. De liefhebbers van de muziek van Aimee Mann zullen zeker ook genieten van The Forgotten Arm. Al zullen er maar weinig zijn die na het wegsterven van het laatste akkoord van afsluiter ‘Beautiful’ niet snel Bachelor nr. 2 of Lost in Space in de cd-speler leggen.

Edwin Fagel