• Titel: A guide to recognizing your saints
  • Regie: Dito Montiel
  • Cast: Robert Downey Jr., Shia LeBouf, Melonie Diaz, Channing Tatum
  • Datum bespreking: 21 Oktober 2007

Droom, vlucht, huil, bid, schrijf en bewonder


Robert Downey Jr. hoeft maar in beeld te verschijnen of ik vind de film al geslaagd. Zo, dat is mijn failliet als serieus filmrecensent. Want wat heeft die man ook vaak in slechte films gespeeld! Maar eerder dit jaar was hij al heerlijk aan het schmieren in Zodiac en nu speelt hij een korte maar belangrijke rol in A guide to recognizing your saints. De film over een opgroeiende jongen in Queens, New York in de jaren ´80. En een film over dezelfde jongen twintig jaar later. Een prachtige film over dromen en vluchten. En weer terugkeren.

Schrijver Dito (Robert Downey Jr.) keert terug naar zijn New Yorkse jeugdbuurt. Zijn vader, die hij al 20 jaar heeft gemeden, is ziek. Met hem keren de kijkers 20 jaar terug in de tijd. Naar de multiculti-arbeidersbuurt Queens in New York. Terug naar de hete zomer van 1986, terug naar vriendschap, liefde, geweld en familiestrijd. Over vier vrienden die het verschil tussen lol trappen en rotzooi schoppen nog niet helemaal kennen. Over een jonge Dito die niet om kan gaan met de liefde van zijn ouders. Over dromen en vluchten. En uiteindelijk over terugkeren.

Regisseur Dito Montiel leefde eerst dit leven, schreef er vervolgens een debuutroman over en regisseert nu zijn eerste film over datzelfde leven. De cirkel is rond. De film die focust op de jonge jaren van de latere schrijver, waardoor we het New Yorkse straatleven van de jaren ´80 zien. Hard, rauw, gewelddadig, maar ook liefdevol en warm. De film doet zowel aan Ken Parks Kids denken als aan het John Travolta-vehikel Saturday night fever. Maar ook flitsen Scorsese’s Mean streets en Spike Lee’s Do the right thing door mijn hoofd.

Wat de film erg goed laat zien is de belangrijkheid en tegelijkertijd de vluchtigheid van jeugdvriendschap. Enkele jaren lang is de vriendschap tussen de jonge Dito en zijn groepje buurtgenoten het belangrijkste ter wereld. De lol, maar ook de (lots)verbondenheid spatten er vanaf. Maar als Dito de stad uit vlucht, is het ook ineens over. Later blijken de oude vrienden wel degelijk een blijvende stempel te hebben gedrukt op het leven van Dito. De haat-liefde-verhouding zit nog sterker in de vader-zoon-relatie, tevens de oorzaak voor het feit dat Dito haast twintig jaar niet thuis is geweest.

Dat ik nou toevallig een zwak heb voor de acteur/mens Robert Downey Jr. staat los van het feit dat hij in deze film goed speelt. Ook de jongere Dito is geweldig. Shia LeBouf, die volgend jaar een hoofdrol heeft in de zoveelste Indiana Jones, is niet voor niets een rijzende ster: hij kan deze dramatische rol prima aan.

Het is te hopen dat schrijver en hiermee dus ook regisseur Dito Montiel nog niet uitgeschreven en gefilmd is. Deze prachtfilm doet verlangen naar meer.

Ricco van Nierop