Bijtanken bij Bach

De film Batalla en el cielo leverde veel discussies op. Ondermeer op het zojuist afgesloten filmfestival van Rotterdam. De discussies kwamen vooral op gang vanwege het naakt in de film, meer nog dan vanwege het geweld. En dat terwijl de personages bij de seksscènes het naar de zin hebben en er tijdens het geweld slachtoffers vallen. Iemand afslachten in beeld levert minder heftige reacties op dan het tonen van een verschrompelde oude penis die tot leven wordt gewekt. Wie is er dan verkeerd bezig, de filmmaker of de met afschuw reagerende kijker?

Batalla en el cielo volgt Marcos, die samen met zijn vrouw een baby heeft gekidnapt. Als de baby sterft, focust filmmaker Carlos Reygadas op wat Marcos meemaakt. Hij gaat aan het werk als chauffeur van de dochter van zijn baas. Hij biecht de misdaad aan haar op en de twee belanden in bed. Later in de film neemt Marcos uit berouw voor zijn daden deel aan de pelgrimstocht richting het grote plein in Mexico stad. Op zijn knieën, tot bloedens toe.

Net als in zijn eerste film, Japon, is het talent van Reygadas ook hier duidelijk herkenbaar. Scènes zijn vaak lang uitgesponnen en niet voorzien van een soundtrack of score, het enige wat je hoort zijn de personages en wat miniem achtergrondgeluid. Omdat je dit soort stille scènes niet echt gewend bent in films, zetten ze de boel op scherp. De stilte maakt de vaak gespannen situaties nog extremer.

Een van de weinige scènes waarin plaats is voor relativering, is die waarin juist geluid de hoofdrol speelt. Als Marcos even bij moet tanken in het tankstation, staat daar keihard Bach-muziek aan. Terwijl de klanten klagen over de herrie, kijkt Marcos naar de voorbijgangers. Een lange stoet aan pelgrims trekt zingend door de buitenwijken op weg naar het centrum. Alles komt hier bijeen; je ziet Marcos met zijn kop vol zorgen, verlangens en schuldgevoelens terwijl de pelgrims en de overdonderende muziek op zijn ziel inbeuken.

De rol van Marcos wordt gespeeld door Marcos Hernández, een beveiligingsbeambte bij de overheid in Mexico. Geen acteur, dus valt hem weinig kwalijk te nemen. Met enige moeite zou je kunnen aandragen dat de apathische blik van Hernández passend is bij de staat waarin de hoofdpersoon zich bevind. Maar hij weet mij geen anderhalf uur te boeien, hoe dramatisch en tragisch zijn personage ook is. Aangezien Marcos veel in beeld is, doet dat de film geen goed. Het valt de regisseur aan te rekenen, die een mooi vormgegeven film en sterk dramatisch verhaal laat dragen door een ondermaatse acteur.

Ricco van Nierop