De dubbele terugkeer van Kate Bush

Kate Bush heeft een nieuw album gemaakt, 12 jaar na haar vorige cd, The Red Shoes. Opvallend genoeg zijn de tussenliggende jaren precies de jaren van de doorbraak (Under the Pink, 1994) en ondergang (The Beekeeper, 2005) van Tori Amos. Meisje Amos, die werd doodgeslagen onder de vergelijkingen met Mevrouw Bush. Meisje Amos, die behalve de combi piano – meisje weinig met mevrouw Bush gemeen heeft. Meisje Amos, die vanachter haar piano zat te soppen op het idee dat haar, met religie en seks doordrenkte songs, een heftige publieke reactie zouden krijgen. Vergeet dus die Tori, hier is Kate, die met minder effectbejag en meer fantasie anno 2005 orde op zaken komt stellen in pianomeisjesland. Althans, dat poogt ze.

Kate Bush brak in 1978 op twintigjarige leeftijd door met ‘Wuthering Heights’ en de plaat The Kick Inside. De combinatie van een hoge stem, een theatrale act en opmerkelijke liedjes leverde haar een eigen plaats in de popmuziek op. Geen genre, geen hokje was passend voor het fenomeen Bush. Na haar doorbraak volgde hits als ‘Wow’, ‘Babooshka’, ‘The Man with the Child in his Eyes’, ‘Cloudbusting’ en ‘Don’t Give Up’ met Peter Gabriel. Na The Red Shoes uit 1993 stopte ze van de ene dag op de andere met muziek maken. In een interview met BBC-radio4 zegt ze over de lange pauze die volgde: ‘my work could wait, cause I wanted to see my son being little.’

Haar nieuwe album Aerial bestaat uit twee cd’s; zeven tracks onder de noemer A Sea of Honey en negen tracks met A Sky of Honey als overkoepelende titel. De Sea-cd is een normaal album met losse liedjes en de Sky-cd is een conceptalbum. De zee en de lucht worden op de cd-hoes gescheiden door een weerspiegeld landschap. Als je nogmaals kijkt naar de hoes verandert het landschap in een diagram (oscilloscoop) waarin geluidsgolven weergegeven worden.

A Sea of Honey

Op de single ‘King of the Mountain’ is een ouderwetse Kate Bush te horen (de track is ook al tien jaar terug gemaakt). Ouderwets in de zin dat de mysterieuze achtergrondkoortjes (door haar zelf ingezongen) als de wind door je huis heen blazen als ze zingt: ‘The wind is whistling through the house.’ Sowieso waait en regent het weer veelvuldig in Kates wereld.

De song ‘Pi’ gaat over een man met een obsessie voor getallen en in het bijzonder het getal pi. Opmerkelijk hieraan is het refrein, dat enkel bestaat uit 117 getallen achter de komma. Ik vraag me af hoe haar fans dit tijdens concerten gaan meezingen. In ‘Mrs Bartolozzi’ staat een wasmachine centraal en in ‘How to Be Invisible’ leest Kate voor uit een boek over onzichtbaarheid. Dit is Kate Bush in ouderwetse vorm; niets is haar vreemd, zelfs niet een erg oubollig klinkende gitaarpartij (ik heb het nog even gecheckt, maar Mark Knopfler of zijn Dire Straits spelen echt niet mee, terwijl het wel zo klinkt).

Een nieuw onderwerp voor Kate Bush is haar zoon die bezongen wordt in de song ‘Bertie’. Muzikaal is dit de mooiste track van cd 1. De song start met een klavecimbel en vervolgt met strijkers waardoor het geheel een klassieke, bijna middeleeuwse sfeer meekrijgt. Lovely, om moeder Bush aan te halen.

A Sky of Honey

In ‘Prelude’ begint de dag met vogelgeluiden. Vervolgens bezingt Kate Bush in ‘Prologue’ de omgeving en zoekt ze ‘The Song of Oil and the Brush’. Waarna in ‘The Painter’s Link’ duidelijk wordt dat de hoofdpersoon een schilder is. Terwijl het licht gedurende de dag verandert, schildert hij gewoon door. Als hij een foutje maakt, is ‘that the best mistake he could made.’ En als de kleuren doorlopen vanwege de regen, kijkt hij tevreden toe.

Enkel op de teksten lettend, kom je middels de eerste vier tracks goed in het verhaal. Wanneer je je wat meer op de muziek focust, zit je midden in een kabbelend beekje te mediteren. Wat een duffe muziek! Op twee tracks na, klinkt de cd mij te laidback en sferisch.

Wanneer in ‘Sunset’ en later in ‘Nocturn’ het schilderij afkomt, krijgt de muziek meer vaart. Deze songs steken daarom een heel eind boven de rest uit. Ze hebben een klassieke opbouw (per couplet meer instrumenten en meer achtergrondzang) en komen zo tot mooi ingehouden uitbarstingen. Je zou zweren dat iemand als Youssou N’Dour verantwoordelijk is voor de swingende achtergrondvocalen.

Het verhaal van de schilder krijgt een afronding in ‘Aerial’ als de nacht voorbij z’n donkerste punt is en er een nieuwe morgen met nieuwe vogels opkomt. Zo gaat het verhaal niet over de kunstenaar, maar meer over zijn kunstwerk en de natuur waarop het geïnspireerd is.

Aerial, is een hernieuwde kennismaking met de oude Kate Bush. Deels is deze kennismaking plezierig en deels teleurstellend. De meditatieve songs en oubollige gitaarpartijen kunnen mij gestolen worden, maar de songs waarin haar fantasie en haar muziek op hol slaan, klinken ouderwets goed.

Ricco van Nierop

Eerdere Chicksingerafleveringen vindt u hier.