• Titel: The Act of Killing
  • Regie: Joshua Oppenheimer
  • Cast: Anwar Congo, Haji Anif
  • Release: 23-05-13
  • Titel: Ginger & Rosa
  • Regie: Sally Potter
  • Cast: Elle Fanning, Alice Englert
  • Release: 31-05-13
  • Datum bespreking: 4 Juni 2013


Natuurlijk, je kunt naar de schitterende Great Gatsby, maar die is mij te uitleggerig en je hebt er een overbodige 3D-bril bij nodig. Daarnaast draaien er genoeg interessante films, bijvoorbeeld het mooie Ginger & Rosa over de twijfel en vriendschap tussen twee meiden in de jaren '60. De film The Act of Killing overstijgt de bioscopen en de filmjournalistiek: die film is van maatschappelijk belang: vreselijk pijnlijk om te zien, maar noodzakelijk.

The Act of Killing
Regie: Joshua Oppenheimer; Cast: Anwar Congo, Haji Anif; Release: 23-05-13

'Ik had altijd jeans aan als ik ging moorden.' Aan het woord is Anwar Congo. Als de documentairemaker hem vraagt hoe hij 45 jaar terug zijn moorden pleegde, vertelt hij uitgebreid en bijna trots zijn verhaal. Ook het naspelen van die gebeurtenissen is geen probleem, alleen moet hij zijn witte pantalon omwisselen voor een donkere jeans (daar zie je geen bloed op).

Anwar hoorde bij een groep gangsters in Indonesië die tussen 1965 en 1967 honderden vijanden van het regime vermoordden. De communisten (waaronder veel Chinese emigranten) waren de vijand volgens het regime. In beeld verschijnen oude mannen die vertellen over vroeger. Aangezien de bevolking gehersenspoeld werd, is er (nog steeds) weinig tot geen schuldgevoel aanwezig bij deze moordenaars over hun daden – de communisten moesten nou eenmaal uitgeroeid. Naar schatting werden in die jaren meer dan een miljoen mensen vermoord.

Natuurlijk, de historische feiten over de genocide zijn gruwelijk, maar ook de reconstructies in de film zijn afschuwelijk. Vooral het feit dat de gangsters nog als helden gezien worden en tot in de hoogste kringen van het huidige Indonesië zijn doorgedrongen is onbegrijpelijk. Deze docu is geen aanrader als je gelooft in de goedheid van de mens, maar moest worden gemaakt en vertoond. The Act of Killing is een belangwekkende film die hopelijk in Indonesië de kijk op het verleden kan veranderen.

Ginger & Rosa
Regie: Sally Potter; Cast: Elle Fanning, Alice Englert; Release: 31-05-13

Ginger & Rosa gaat over de band tussen mensen. Gezien vanuit het perspectief van twee tieners en laat dat nu net de periode zijn waarin de banden die je hebt aan het verschuiven zijn. De band met je ouders komt onder druk te staan, omdat het echte leven begint en omdat de band met leeftijdgenoten hechter wordt. Ondanks het feit dat Ginger & Rosa zich afspeelt begin jaren ’60 in Engeland, vertelt de film een universeel verhaal. De opkomende protestbeweging hoort bij die tijd en tieners die opkomen voor hun rechten was toen nieuw. Maar twee meiden die zich proberen los te maken van hun ouders en vervolgens geen bondgenoten meer blijken te zijn – dat is geen nieuw verhaal en ook nu – vijftig jaar later - nog herkenbaar.

De voortreffelijke hoofdrollen zijn er voor twee actrices, waarvan Elle Fanning (Ginger) al aardig wat kinderrollen in grote films op haar bekende achternaam heeft staan (ze is de jongere zus van Dakota). Alice Englert (Rosa) speelde in nog niet zo veel films, wel komt ook zij uit een filmfamilie, ze is namelijk de dochter van regisseur Jane Campion. Ook de bijrollen zijn goed bezet, een heel rijtje bekende namen speelt de ouders en vrienden van de ouders: Christina Hendricks, Timothy Spall, Oliver Platt en Annette Bening. Regisseur Sally Potter maakt niet elk jaar een nieuwe film (dit is haar 6e film in 20 jaar), maar als ze een film maakt is deze minimaal interessant (Orlando, Rage) en meestal ook wel goed (The Man who cried, Tango Lesson). Ginger & Rosa valt zonder twijfel in die laatste categorie. Potter heeft zich met veel gevoel ingeleefd in de twee tieners. Niet alleen komt het tijdsgewricht goed naar voren, vooral de intimiteit en twijfel van de twee meiden is zeer overtuigend gebracht.

Ricco van Nierop

Lees ook de voorafgaande filmstukken:
Silver Linings Playbook - JA
This is 40 - NEE
De Wederopstanding v/e klootzak - JA
De Ontmaagding van Eva v. End - JA
Matterhorn - JA
Sightseers - JA
NO - JA
The Master - JA
Zero Dark Thirty - JA
Lincoln - NEE
Lay the Favorite - NEE
Stolen - NEE
Django Unchained - JA
Hyde Park on Hudson - JA
Les Miserables - NEE
Paradies: Liebe - MWA