Sinds vorige week draaien er landelijk al drie films die op het International Film Festival Rotterdam in première gingen. In deze editie van BIOS OF NIET het nieuwe meesterwerk (of toch net niet) van Paul Thomas Anderson; The Master. De Chileense satire NO, waarin de marketingcampagne van de tegenstander van Pinochet op satirische wijze belicht wordt. En de Britse, droogkomische variant op Bonnie & Clyde; Sightseers.

Lees hier het overall-verslag van IFFR 2013

The Master
Regie: Paul Thomas Anderson; Cast: Philip Seymour Hoffman, Joaquin Phoenix, Amy Adams; Release: 24-01-13

Paul Thomas Anderson maakte Magnolia, Punch-Drunk Love en There will be blood. Stuk voor stuk meesterwerken, dus de verwachtingen voor zijn nieuwste film The Master zijn hooggespannen. Die verwachtingen maakt Anderson niet geheel waar.
The Master vertelt het verhaal van de simpele oud-marinier Freddie (Phoenix) die in contact komt met sekteleider Lancaster (Hoffman). Eerst zien we hoe Freddie na zijn marinetijd (in WOII) het leven weer oppakt en diverse baantjes heeft (fotograaf in een warenhuis, katoenplukker), hoe hij uit liefdesverdriet begint te drinken en zelf sterke drank maakt. Ook zien we hoe hij soms door het lint gaat. Als hij Lancaster ontmoet neemt deze hem onder zijn hoede. Ze hebben oa lange therapiesessies om Freddie van de drank af te krijgen.
Anderson baseerde zijn film deels op boeken van en over de oprichter van Scientology. Een van de kenmerken van Scientology, het zoeken naar vorige levens, komt nadrukkelijk in de film voor. Het belangrijkste drama zit in de relatie tussen Lancaster en Freddie, maar minstens zo interessant is de relatie tussen Lancaster en zijn vrouw (Adams). Een vrouw die hem terzijde staat, maar ook bijna aan zijn tirannieke methodes ten onder lijkt te gaan. The Master moet het als film vooral van de interactie tussen deze hoofdpersonen hebben. Qua plot of spannend verhaal is het niet zo sterk als Andersons vorige films. Maar dankzij het voortreffelijke acteerwerk van Phoenix, Hoffman en Adams is The Master toch bijna een meesterwerk.

NO
Regie: Pablo Larrain; Cast: Gael Garcia Bernal, Alfredo Castro, Antonia Zegers; Release: 31-01-13

Onder dwang van de VN liet Dictator Pinochet in 1988 een referendum uitschrijven over het democratiseren van de Chileense regering. Aan alle kanten zou dit een fixed referendum worden. Het volk zou hem verkiezen boven een andere “democratisch” gekozen leider – want Pinochet had de macht over het volk, de telcommissie en de media. Om toch democratisch over te komen, mocht de gezamenlijke oppositie (van links naar rechts) in aanloop naar het referendum dagelijks een kwartiertje tv-tijd vullen op het staatskanaal. Gael Garcia Bernal speelt Rene, een snelle reclamejongen die Cola-commercials maakt als hij in het geheim door de oppositie wordt gevraagd om de NO-campagne vorm te gaan geven. Wat volgt zijn veel proefuitzendingen (die ogen als kapitalistische cola-reclames) die gescreend worden voor een verdeelde oppositie, die er liever voor kiest om de dwaze moeders in beeld te laten vertellen over hun verdwenen zonen. Vervolgens beginnen de uitzendingen die eerst aanslaan, tot de SI-campagne van Pinochet weer hard terugslaat.

NO is een scherpe satire gesitueerd in een overgangstijd in Chili. Het is 1988, de Westerse (Noord-Amerikaanse) invloed (kapitalisme, muziek, commercialisme) dringt overal door, terwijl het bewind van Pinochet terrein verliest en het gewone volk steeds meer durft in te gaan tegen de staat. Het tijdsbeeld (vooral de idiote filmpjes van het SI-kamp) wordt goed neergezet en levert veel luchtige humor op, terwijl je blijft beseffen dat er ondertussen een militante dictator zijn macht misbruikt. En met hem vele meelopers. Het sterke van deze film is dat je opgewekt de bioscoop uitkomt, maar ondertussen ook hebt gezien dat Rene en zijn vrouw en kind op straat zijn bekogeld tijdens demonstraties en dat ze vanwege zijn werk uit hun huis hebben moeten vluchten. Ook heb je gezien dat bekende zangers vrolijk zwaaiend een NO-liedje opnamen (naar het voorbeeld ‘We are the World’ is de opdracht van Rene) en in een volgend shot dat er tegenstanders van Pinochet vermoord werden. Een film van contrasten. Een enorme aanrader.

Sightseers
Regie: Ben Wheatley; Cast: Alice Lowe, Steve Oram; Release: 31-01-13

De Britse regisseur Ben Wheatley viel de afgelopen jaren op met originele, harde films. Net als zijn vorige films Down Terrace en Kill List was ook zijn nieuwste, Sightseers, op het Rotterdamse Filmfestival te zien. Dit keer schreef Weatley niet zelf het scenario, maar komt het verhaal van zijn hoofdrolspelers Alice Lowe en Steve Oram. Deze acteurs komen uit het comedycircuit en dat is te merken in deze droogkomische variant op Bonnie & Clyde. De nog bij haar moeder wonende dertiger Tina gaat op vakantie met haar nieuwe vriend Chris. Met moeite weten ze weg te komen bij haar moeder. Eenmaal onderweg ontdekt Tina dat Chris niet alleen een gezellige reisgenoot is maar ook makkelijk mensen uit de weg ruimt.
De film heeft geen bijster interessant verhaal – de twee trekken van camping naar camping en vermoorden af en toe iemand die hen irriteert. De scènes voorafgaand aan die moorden zijn echter heel geestig: hierin zie je waarom Tina en Chris zich ergeren aan andere mensen – je ziet uitvergroot hoe stupide mensen soms met elkaar omgaan. Sightseers was misschien niet de beste film van het afgelopen IFFR, maar toch wel één van de leukste dankzij de droge humor.

Ricco van Nierop

Lees ook de voorafgaande filmstukken:
Zero Dark Thirty - JA
Lincoln - NEE
Lay the Favorite - NEE
Stolen - NEE
Django Unchained - JA
Hyde Park on Hudson - JA
Les Miserables - NEE
Paradies: Liebe - MWA