• Evenement: Crossing Border
  • Editie: 19e
  • Data: 16-20/11/2011
  • Lokatie: Den Haag, Antwerpen
  • Datum bespreking: 18 November 2011

Wim de Beul voortaan zwijgend en dreigend


Wim de Bie is ondertussen haast vergroeid met het Crossing Border-festival zo vaak staat hij er geprogrammeerd. Hij is er zelfs voor in de stad komen wonen en heeft met die mededeling direct z’n eerste spontane applaus binnen van de zaal vol oudere jongeren. ‘Een diashow over de Beul van Den Haag,’ vermeldde de aankondiging. Niemand die wist waar dat op sloeg. Wat maakt het uit, als Wim de Bie komt, weten we dat er mooie verhalen komen.

Professor de Bie begon zijn pre-oratie (hij gaat colleges geven over satire aan de Universiteit van Tilburg) met een verhaal over het oude en het nieuwe Den Haag. Dat deed hij zittend om te voorkomen dat het stand-up-comedy zou worden. De dia’s toonde oude laagbouw van de Tweede Kamer en nieuwe hoogbouw van de ministeries. De Bie vertelde over de PVV die de Schilderswijk en het Laakkwartier tot no-go-area had verklaard vanwege het percentage allochtonen. De Bie wist dat een groot deel van die zogenoemde allochtonen zijn nieuwe Den Haag-test prima zouden doorstaan. Hij deed de test, die uit het uitspreken van één woord bestond, met ons en de hele zaal riep hem toe: SCHÙIMRUBBUHR. Vervolgens toonde het scherm de enige no-go-area volgens De Bie: het eilandje in de Hofvijver.

De Bie vervolgde met een serieuzer getint verhaal over zijn vader, die 40 jaar lang als ambtenaar werk deed waar hij niet echt gelukkig van werd, maar zich wel een volkstuintje met schuurtje kon veroorloven. Een tuintje bij Meer en Bos (in de buurt van Kijkduin), dat telkens op moest schuiven vanwege de expansiedrift van de gemeente. In 1955 werd er, t.g.v. 10 jaar bevrijding, een historische optocht georganiseerd waarin De Bie senior meeliep als beul. Volgens De Bie junior was dat de stille wraak van de trouwe ambtenaar tegen de gemeente. Op het scherm een afbeelding van een grote man in kostuum met een enorme hakbijl over zijn schouder.

De Bie hield vervolgens een interview met cultuurhistoricus Peter Paalvast over de historie van de Gevangenpoort, de waarheid achter martelwerktuigen en de rol van de beul in de middeleeuwen. Daarna kon het publiek zich afvragen waar de grappige Wim de Bie was gebleven terwijl fluitist Erik Bosgraaf zich wonderschoon door enkele middeleeuwse fluitstukken heen floot. Ik hoorde mobieltjes afgaan, magen knorren, er werd gezucht, gegaapt en op horloges gekeken. Wim de Bie die op serieuzere toon zijn historie koppelt aan de algemene historie, daar een programma rondom heen verzameld. Prachtig, mooi. Laat dat historisch verantwoorde, maar lichthumoristische boek over zijn vader en Den Haag maar komen.

Tot slot was daar De Beul van Den Haag, in kostuum, echter zonder zwaard. Dat mocht niet van minister Opstelten, die De Beul al improviserend nadeed, waarna hij zijn speelgoedzwaardje pakte (van schùimrubbuhr). De aandacht en de lach was weer terug in de zaal. Wim de Beul was natuurlijk een ode aan zijn vader, maar vooral ook een nieuwe roeping van De Bie, die na zijn Nationale Mental Coach wel aan iets nieuws toe was. Als beul zou hij op plekken in Den Haag gaan staan, bijvoorbeeld bij de Gevangenpoort en als de tijdelijke MP (nu even Rutte) dan uit zijn raam over de vijver keek, zag hij De Beul en wist Rutte: ik moet aan het werk. De Beul zou vooral een ceremoniële functie hebben, waar De Beul verschijnt straalt hij gezag uit: hij zou naast de hoge torens van Den Haag gaan staan en de gemeente zou van schrik enkele etages laten slopen. De Bie belde ter plekke met De Hond die meldde dat 85% van de bevolking voor het instellen van een Nationale Beul was. De Beul is De Bie’s ultieme rol: satire zonder tekst, zwijgend en dreigend.

Ricco van Nierop

Hier vind je alle Crossing Border 2011 verslagen.