Evenement: festival deBeschaving
Datum: 14-08-2004
Plaats: Vleuterweide, De Meern
Datum bespreking: 16-08-2004
 

De Meern. Honderden keren reed ik er al langs maar niet eerder heb ik de aandrang gevoeld er ook maar halt te houden. Waarom zou je ook, het ziet er uit zoals je verwacht dat een voorportaal van een middelgrote stad eruit ziet en het klinkt als een onlogische overtreffende trap.
Zaterdag 14 augustus was in ieder geval de moeite waard De Meern eens aan te doen. Er werd toen, onder de noemer deBeschaving, voor de tweede maal een festival gehouden met als doel laagdrempelig een zo breed mogelijk publiek kennis te laten maken met kunst en cultuur in al zijn facetten. Geen kraamkamer maar een etalage van de beschaving zullen we maar zeggen.

deVerwarring

Elke tent heeft een van de festivalnaam afgeleide naam gekregen en herbergt onder die noemer zijn eigen genre als onderdeel van het totaalprogramma. Zo is er bijvoorbeeld deBeproeving waar louter theateracts plaatsvinden en deBeleving voor de wat meer avontuurlijke acts. Het maakt het zoeken naar de juiste tent er voor de nieuwe bezoeker niet gemakkelijker op en al snel spreken wij dan ook maar over de rode (rood), de circus (geel/blauw) en de Giph (vernoemd naar het eerste optreden dat we daar zagen). Een aantal jaar geleden hoorde ik Giphart voor het eerst voorlezen op het Winternachten festival in Den Haag. Het was voorafgaand aan een discussie over seks in de literatuur en met een overwegend ouder en serieus publiek. Hier was Ronald uitermate op zijn plek; de belhamel die met ieder ‘vies’ woord zijn publiek wist te shockeren. Hoe anders is het als Giph voor eigen publiek voorleest. Het wordt een beetje een koddige voorstelling en de schrijver moet zich in de nodige bochten wringen – lees een meisje van 10 vragen of ze wel eens getongzoend heeft – om zijn reputatie eer aan te kunnen doen. Een korte voordracht uit de Duitse vertaling van Phileine zegt sorry is dan weer wel raak en ik neem me dan ook stellig voor het verhaal dan maar eens in die taal te gaan lezen.
Een stukje verder staan de Rude Rich & the High Notes een perfect bij het warme weer passende lome reggaebeat te spelen. Wanneer er een windje opsteekt, neemt de band de weergoden bij de hand door direct over te gaan in haar skaversnelling. Aansluitend probeert de uit Roelofarendsveen afkomstige formatie Kopna Kopna het Vlaamse Zita Swoon naar de kroon te steken. Het jonge vijftal doet hard haar best broeierig over te komen maar blijft hangen in hoekige songs met veel herhaling in verhalende teksten. Vijf minuten voor het einde van de set laat Stuurbaard Bakkebaard in het naast gelegen deBekroning de jongelingen een poepie ruiken met hun gecontroleerde nonsensblues. De leukste liveband van Nederland laat oprechte spelvreugde zien gecombineerd met een weergaloze podiumpresentatie.

Potje meedrummen

De commerciële beats van Mimezine waardoor we even later deBevlieging worden binnengelokt doen er bij nadere beluistering toch wel toe. De groep rond ex-Shine mannen Baz Mattie en Marc Baronner laat zonder verstek te doen gaan van een eigen gezicht duidelijk zijn invloeden horen. Een swingend optreden met helaas wel een hoog met-de-beat-meedrum-gehalte. Na afloop pikken we een stukje van de zwaar overschatte cabaretiers van Duo de Wit & Linnenbank mee. De heren brengen flauwe nieuwsfeitjes en proberen daar op voort te borduren. Het geheel verzandt in een lullige bruiloftsketch dat zo nu en dan zowaar een lach uit het publiek weet te stelen.

 

De mannen en vrouwen van Loonaloop weten aan onze gedaalde vreugde helaas geen soelaas te bieden met hun ongeïnspireerde en saaie dancemuziek. Dat doet de Amsterdam klezmer band een kwartiertje later gelukkig wel. Hun zigeunermuziek doet me even terugverlangen naar 1996 toen het toen ultrahippe Die anarchistische abendunterhaltung de podia bestormden.

Portie wachten

Het onschuldige bosje waspeen dat ik bij wijze van frisse versnapering had meegebracht, was bij de entree door de beveiliging als gevaarlijke indringer tot de afvalcontainer veroordeelt (maken de organisaties van de diverse vaderlandse festivals zich zo onderhand niet flink belachelijk met hun Gestapo-deurbeleid?) en knorden de magen er intussen flink op los. Wij sloten ons aan bij de flinke rij voor de poffertjeskraam (want wat is het alternatief voor vleesmijdende dommeriken als wij?) en kregen na exact 38 en een halve minuut een portie in de handen gedrukt.
Ondanks dit culinaire debacle pikken we toch nog een degelijk staartje Bettie Serveert mee, maar moeten ons alweer haasten om op tijd te komen voor de lezing van Thé Lau . Gedurende deze voordracht zullen eveneens het Rosa ensemble en Spinvis spelen maar beide voorstellingen zagen wij eerder dit jaar op het Crosslinx festival in het Utrechtse Vredenburg en laten het dus gedwee voorbij gaan. Spinvis’ drieluik, continu begeleid door een saai en monotoon ritme, kon me destijds sowieso maar matig boeien. De kroegverhalen van Lau, De mongool en Jazz, maken indruk maar toch voornamelijk omdat ze door dié stem worden voorgelezen.

deVerademing

We kunnen dan kiezen voor een stevig swingende finale met Hans Dulfer , De gemene mixmeesters of Eboman, maar gaan voor een rustigere versie met Marike Jager . Onderweg naar deBedwelming, alwaar dit concert zal plaatsvinden, zien we aan de voet van glazenbolmagiër Paul Molyneaux alias Metanoia een groepje kinderen zitten en houden halt. Ook wij raken gebiologeerd door de vingervlugheid van deze artiest. Doordat de popquiz enigszins is uitgelopen doet Marike haar soundcheck met publiek. Na een dag van pompeuze beats en andere drukte is haar optreden een verademing. In de volle tent weet Marike een intieme sfeer te scheppen. De winnares van de Grote prijs van Nederland 2003 klinkt uiterst kwetsbaar en uit de intermezzo’s tussen haar liedjes blijkt het haar karakter.

Een dagje beschaving

De gemeente Utrecht heeft de organisatie van deBeschaving, nota bene na hun nuldejaars uitvoering, beloond met de prijs voor de meest innovatieve en bijzondere vrijwilligersorganisatie. En, het moet gezegd, deBeschaving is een heel aardig georganiseerd festival met een zeer veelzijdig aanbod aan artiesten. Desalniettemin hebben zij een aantal steekjes laten vallen. Zo vind ik dat als je een dermate zwaar deurbeleid hanteert als deBeschaving doet, je er als organisatie niet omheen kan voldoende en voldoende gevarieerd aanbod aan culinair genot te bieden.
Op het affiche valt overigens niet veel aan te merken; dat is een aanvulling op het landelijke festivalaanbod en zeker op dat van de festivalarme regio.

Erwin van Wouw