BOEKEN 2007

En toen was Martin Ros stil. Wat moeten wij als boekenliefhebbers nu? Eindelijk ademhalen, zou ik zeggen. En boeken lezen, die niet alleen over de oorlog gaan. Boeken van Donna Tartt, Ian McEwen, Noëlla Elpers, Xavier Roelens, Hanco Kolk, Claude Ferval, Péter Nádás, Miranda July en Ingrid Vander Veken. Althans dat zijn de leveranciers van de meest indrukwekkende leeservaringen die de Recensent verzamelde onder haar medewerkers en enkele anderen. Lees verder en …

Noëlla Elpers – Dolores!
"Dolores! wordt door haar vader als nar verkocht aan koning Ferdinand. Het dwergmeisje krijgt de taak om prinses Johanna op te vrolijken. Zelfs al worden ze natuurlijk vriendinnen, niets is vanzelfsprekend in dit verhaal. Noëlla Elpers weet als geen ander haar lezers terug te flitsen naar een Spanje rond 1470. Een boek als een teletijdmachine: je komt in een andere maar realistische wereld terecht. Ik vond het fantastisch om Dolores te worden. Eigenlijk zit ze nu nog in mij (al ben ik dubbel 14+)… Terecht dat Elpers hiermee de Thea Beckmanprijs won. Wanneer wordt dit fantastische verhaal verfilmd?
Tine Moniek ((woord)kunstenares, zie ook haar weblog)

Mississippi (Donna Tartt)
Dit jaar gaat mijn meest indrukwekkende leeservaring samen met een van de indrukwekkendste reiservaringen tot nu toe. Omdat ik de keuze van mijn vakantieboeken altijd probeer aan te passen op de reisbestemming, moest het een boek zijn dat te maken had met de zuidelijke staten van de VS of met New York City.
Het werd De verborgen geschiedenis van Donna Tartt, omdat deze dame in Mississippi geboren is. Ik weet het: geen heel sterk argument. Ik had gewoon heel veel zin dit als briljant bekend staande boek te lezen. De verwachtingen waren dus hooggespannen.
De verwachtingen waren zelfs zo hooggespannen, dat het boek eigenlijk alleen maar kon tegenvallen. En dat deed het wel en niet. Het viel tegen, omdat ik een geweldige climax had verwacht aan het einde. Die kwam niet. En ik heb ooit een jeugdboek gelezen met min of meer hetzelfde onderwerp. Natuurlijk is dat jeugdboek later geschreven en heeft de auteur ongetwijfeld ook Tartts roman gelezen, maar dat verandert helaas niets meer aan de volgorde waarin ik de beide boeken gelezen heb.
Het viel niet tegen omdat het mij bijna de hele vakantie in zijn greep heeft gehouden en omdat de ervaring van zo’n indrukwekkend boek en zo’n indrukwekkende vakantie hand in hand gaan en elkaar versterken. Nadat ik De verborgen geschiedenis uit had, heb ik mij in de dagen die nog restten niet meer kunnen zetten tot een van de andere meegenomen boeken. Want dat had alleen maar tegen kunnen vallen.
Maaike Melsen

Xavier Roelens – er is een spookrijder gesignaleerd
Van alle poëziebundels die jaarlijks verschijnen, kan minstens 80% linea recta de vuilnisbak in. Blijft over: 20% poëziebundels die de moeite waard zijn. De debuutbundel er is een spookrijder gesignaleerd van Xavier Roelens hoort bij die 20%. Omdat ik lui ben zal ik citeren uit mijn eigen inleiding die ik uitsprak bij de presentatie van de bundel: 'de gedichten in er is een spookrijder gesignaleerd zijn stuk voor stuk valse secreten die de schijn van orde en veiligheid opwekken maar ondertussen uiterst geraffineerd aantonen dat orde en veiligheid enkel bestaan in de hoofden van wie er in willen geloven'. Potverdikkie, wat heb ik dat toch mooi gezegd! En het klopt nog ook. Van harte aanbevolen dus, deze bundel, voor iedereen die wel eens wat verder wil kijken dan z'n eigen tuinhekje.
Olaf Risee (dichter, zie ook In Letterenland)

Claude Ferval - Cleopatra, Koningin der Liefde
Een roman die mij goed is bijgebleven en waarvan het hoofdpersonage mij weleens m’n amoureuze dromen binnen hupt, is getiteld: Cleopatra, Koningin der Liefde , van Claude Ferval en in 1981 uitgebracht door Tiebosch uitgeversmaatschappij te Amsterdam. Hoewel Cleopatra niet met een bevallige schoonheid was gezegend, verstond zij bij uitnemendheid de kunst mensen te overdonderen door middel van haar intelligentie en middels haar klederdracht. Ze wist hoe ze mannen moest imponeren met haar innerlijk en niet perse met haar uiterlijk. Haar schoonheid was op zich niet zo onvergelijkelijk en zelfs niet erg opvallend voor degenen die bij haar dicht in de buurt kwamen. Ze bleek ook een goed ontwikkeld gevoel voor humor te hebben op zelfs het onbeschofte af. Ze hield van woordspelletjes en plagerijen. Er waren weinig mannen die haar verleiding konden weerstaan, getuige deze regel uit blz. 89 in de roman: “Hij had voldoende vrouwen om op terug te vallen en vele maitresses. De een volgde de ander op met een ongelooflijke snelheid, alsof een voortdurende afwisseling de herinnering aan Cleopatra zou kunnen uitbannen.
Rabin Gangadin

Péter Nádas – De levensloper
De Hongaarse schrijver Péter Nádas (1942, bekend van Boek der herinneringen) hield een jaar lang een dagboek bij. Dit heeft geresulteerd in een prachtige verzameling anekdotes, overwegingen, observaties en filosofische beschouwingen. Omdat de notities tegelijk hilarisch en diepzinnig, en tegelijk afstandelijk en zeer persoonlijk zijn, blijft het boek fascineren. De merkwaardige titel slaat op de lange passage uit het hoofdstuk oktober-november, waarbij Nádas zichzelf beschrijft als een fanatiek renner, en hoe hij tijdens zijn tochten één wordt met zijn omgeving. In dit briljante proza, zou je kunnen stellen, komt hij tot een zeer persoonlijke eenheid met de natuur, en met de wereldgeschiedenis en –literatuur. Een ontstellend rijk boek.
Edwin Fagel (dichter, zie ook zijn weblog)

Ian McEwan – Aan Chesil beach
De romantiek, de liefde, relaties, intimiteit, het huwelijk…het is van alle tijden en zo universeel dat het reeds menige schrijvers heeft geïnspireerd. Ook McEwan slaagt in zijn laatste werk Aan Chesil beach , over een koppel aan de vooravond van hun huwelijksnacht anno 1962 – voor de seksuele revolutie -, erin om met sierlijk en gedetailleerd proza en met de persoonlijke, particuliere en tijdsgebonden verhaalelementen en details nog iets toe te voegen aan het universeel karakter van de thematieken. De menselijke natuur van de twee hoofdpersonages en de tijdsgeest van de vroege jaren ’60 zijn perfect voor de geest te halen. Vakkundig en ragfijn ontrafelt hij fenomenen als onzekerheid en macht en legt hij een menselijke wonde bloot - een menselijk onvermogen tot communiceren - in tijden dat er boekjes bestonden als ‘Handleiding voor jonge bruiden’. Tijden waarin men door niets te doen ook veel kon verliezen.
Geert Beernaert

Miranda July - Niemand hoort hier meer dan jij
Beste roman: J.M. Coetzee – Dagboek van een slecht jaar. Beste boektitel: Wie trekt de regen aan? (poëzie van Pim te Bokkel). Best verzorgde boek: Vincent van onze eigen cartoonist Brecht Evens in samenwerking met de band SUB. Maar de meest indrukwekkende leeservaring komt van kunstenares Miranda July. Haar korte verhalen in Niemand hoort hier meer dan jij zitten vol met alledaagse mensen die dingen meemaken die net niet alledaags zijn. July heeft een laconieke droge stijl, die toch niet afstandelijk wordt. Dankzij het liefdevol beschrijven van haar personages krijgen ironie en cynisme niet de overhand, maar is een glimlach het resultaat.
Ricco van Nierop

Hanco Kolk - Meccano – de ruwe gids
Meccano vertelt het verhaal van een geflopte ex-miss die haar dochter koste wat het kost aan een rijke man wil koppelen. Dit klinkt als de betere boeketreeks. Voor mij was het lezen van dit stripboek een zeldzame literaire ervaring. Meccano – de ruwe gids is de bundeling van vier delen. In ruim 150 pagina’s neemt Hanco Kolk je mee naar een klein stadsstaatje ‘waar de rijken der aarde leven als personeel van de allerrijkste der aarde’. En waar hedonisme en hebzucht de hoogste waarde zijn. Kolk schetst de invloed van deze levensstijl op de levens van de hoofdpersonen. Daarmee toont hij een wereld die futuristischer aanvoelt dan zij wellicht reeds is. Deze wereldvisies harmoniseren ook nog eens perfect met zijn strakke, heldere stijl en dreigende kleurzetting. Echt een aanrader voor de winterdagen.
Hans Raphaël Bouman

Ingrid Vander Veken - Dubbelspoor
Dubbelspoor, een roman geschreven door de Belgische Ingrid Vander Veken, is mij om verschillende redenen bijgebleven. Niet alleen vanwege de verfrissende schrijfstijl en aanpak van de auteur, maar ook om de thematiek die zij aansnijdt. De onderwerpen die aan bod komen – toeval, het lot en loslaten – krijgen op een erg unieke wijze gestalte. Hierdoor kun je je als lezer goed in het verhaal inleven en blijft Dubbelspoor je bij. Een roman die je op een kritische wijze naar je eigen leven en leefwijze laat kijken.
Charlotte Visser

Cartoon: Brecht Evens
Redactie: Edwin Fagel
Coördinatie en opmaak: Ricco van Nierop