- Titel: Inland Empire
- Regisseur: David Lynch
- Hoofdrollen: Laura Dern, Jeremy Irons, Justin Theroux, Harry Dean Stanton
- Datum bespreking: 11 April 2007
De nieuwe Lynch-puzzel
Tijdens het Internationale Film Festival Rotterdam werd de nieuwe David Lynch als verrassingsfilm gedraaid. Tot groot genoegen van de overvolle zaal. Maar toen er na een half uur mensen met konijnhoofden in beeld kwamen, begon de uitloop. Nog een uur later zit nog minstens driekwart van de zaal vol als Laura Dern vanachteruit de zaal inloopt. Niet iedereen heeft haar opgemerkt, maar bezoekers stoten elkaar aan. Ze wijst naar het beeld waar ze zelf op te zien is en roept: ‘Who is she?’ De voice-over van de film: ‘I don’t know what’s before or after.’ Het publiek lacht, met de bevrijdende lach van ‘ik ben gelukkig niet de enige die er weinig van snapt’.
David Lynch heeft weer een totaal onbegrijpelijke en tegelijk beklemmende film afgeleverd. Enkel geschikt voor de liefhebber.
Eraserhead, Elephant Man, Dune, Blue Velvet, Wild at Heart, Twin Peaks, Lost Highway, Straight Story, Mulholland Drive. Lynch heeft zich allang bewezen als filmmaker.
Je zou kunnen denken dat hij tegenwoordig alleen nog maar met zijn benen over elkaar door de wereld hopt als ambassadeur van de transcendentale meditatie. Maar nee, de man voegt gewoon nog even een film aan zijn mooie oeuvre toe. Lynch maakte INLAND EMPIRE enkel omdat hij er zin in had, zoals een kunstenaar voor zichzelf een schilderij maakt. Wie mee wil kijken, gaat z’n gang maar.
Laura Dern speelt in Inland Empire (een gebied in Los Angeles, maar natuurlijk ook het verborgen rijk in je hoofd) een actrice die met een nieuwe film begint. Een film die eerder gemaakt werd en toen catastrofale gevolgen had voor de acteurs. Op de set bij regisseur Jeremy Irons loopt zij het decor in omdat ze iets raars hoort. Ze gaat een bordkartonnen deur door en ze is, net als de kijker, de weg kwijt. Zowel op de set, als in het verhaal als in haar hoofd weet ze niet meer waar ze is.
Tot zover het begrijpelijke deel van het verhaal. Voorts is er nog een gezin met konijnenhoofden (onder een van die rabbitheads schijnt Naomi Watts te zitten) dat in een kaal sitcom-decor wat heen en weer loopt en praat met een ingeblikte lach als gevolg. Verder is er een verhaal over Oost-Europese prostituees en oplichters en Laura Dern ontvangt wat oudere buurvrouwen in een barok aangeklede villa. Tot slot eindigt Dern zonder duidelijke reden in de goot langs de Walk of fame.
Het gaat bij Lynch niet om het verhaal en het begrijpen van het verhaal. Wie daarvoor komt, kan beter voortijdig de zaal verlaten, zodat hij nog halverwege een reguliere Hollywood-film kan aanschuiven, zonder iets gemist te hebben. Het gaat om de beelden, de suggesties, de sfeer, de spanning. En ja, het gaat toch ook om het verhaal, maar dan om het puzzelen. In een vorige recensie over Mulholland Drive had een toonaangevende recensent daar het volgende over te melden:
Lynch-kenners weten echter wat ze kunnen verwachten. Zij weten dat de puzzel niet simpel rechthoekig is, en waarschijnlijk ook niet af zal komen. Zij herkennen puzzelstukjes uit de oude doos. Mulholland Drive toont het beste van vorige Lynch-werken in een nieuw verhaal. De kenners zullen tegen beter weten in doorpuzzelen. Maar waarom? Omdat Lynch het voor elkaar krijgt om de spanning hoog te houden. Ondanks frustratie over het verwarrende verhaal, wil je toch weten hoe het zit. De film geeft het idee dat er een juiste oplossing is, een mogelijkheid om alle stukjes aan elkaar te leggen. Lynch doet iets met je, wat weinig andere filmmakers kunnen. Hij pakt je in met stijl, met de muziek van de hand van Bandalamenti en met mysterieuze ontwikkelingen. Eenmaal ingepakt, kun je als kijker veel hebben. Als de relatie tussen de vrouwen seksueel wordt, wordt de verwarring ook groter. Betty lijkt de gedaante aan te nemen van de ex-vriendin van Rita. Die al dood is, of niet? Lynch schudt als het ware de, met moeite aan elkaar gelegde, stukjes weer door elkaar. Net als bij Lynch’ vorige puzzel Lost Highway zal het meerdere keren kijken kosten om tot een oplossing te komen. Maar wat een film!
(Ricco van Nierop, de Recensent)
Vervang in bovenstaand citaat de namen en specificaties door die van de huidige film en je Lynch-recensie is af. David Lynch heeft namelijk wederom een meesterwerk gemaakt.