Nederlandse films hebben het niet makkelijk. Telkens moeten ze zich weer bewijzen, ten opzichte van geldschieters en vooral ten opzichte van publiek. Met Familie en Nynke in het achterhoofd ga ik echter met een gerust hart naar een film van eigen bodem. De nieuwe hitfilm Zus & zo wordt in aankondigingen zelfs vergeleken met Bridget Jones, Notting Hill en Woody Allen. Alsof het helemaal niet om een binnenlands product gaat.

Glimlach

Ik krijg kramp in m'n kaken van het glimlachen. Gelukkig zit er een pauze in de film, zodat ik wat ontspanningsoefeningen kan doen. De 'sprankelende komedie' komt nog niet geheel tot leven, al doet regisseur Paula van der Oest er van alles aan. Het leven van drie zussen wordt verstoord als hun homoseksuele broertje gaat trouwen, met een vrouw nog wel! Dat was niet de bedoeling. De 'catch' is namelijk een idyllisch hotel aan de Portugese kust genaamd Paraiso. Als hij trouwt, erft hij dit familiebezit. Uit alle macht proberen de egoïstische zussen dit te voorkomen. Van der Oest focust op de problemen in de levens van de drie zussen. Problemen met mannen, met elkaar en met zichzelf.

Lachen om egoïsme

Na de pauze barst de bom, met meer vaart volgen de verwikkelingen rondom de zussen. Van der Oest zegt geïnspireerd te zijn door Tsjechovs Drie Zussen en nog meer door Woody Allens versie Hannah and her sisters. Wil je een film over drie zussen maken, kun je eigenlijk niet om die grootheden heen. De vaart in het verhaal en de niet meer te vermijden conflicten zorgen voor meer humor. De vergelijkingen met niet-Nederlandse comedy's is, vooral vanwege het tempo, op zijn plaats. De zussen doen voor elkaar niet onder in egoïsme. Wanda (Anneke Blok, niet bijster goed spelend) is kunstenares en wordt erop uitgestuurd om de aanstaande van haar broer te vertellen dat hij homoseksueel is. De aanstaande bruid, genaamd Bo (Halina Reijn), blijkt echter een kunstcritica waar Wanda graag een goede recensie van wil bij een volgende expositie. Oudste zus, Michelle (Sylvia Poorta) doet alles voor de medemens, ze heeft meer vluchtelingen in huis dan kinderen. Alleen als het om Paraiso gaat, schreeuwt ze om het hardst dat zij het moet krijgen. Ze stelt zelfs voor de man van haar middelste zus Sonja (Monic Hendrickx) op de aanstaande bruid af te sturen in een poging haar te versieren.

Zusterliefde en heimwee

Naast haat en nijd (voor de kijker humor) is er ook plaats voor liefde en heimwee. Vooral het onderdeel liefde komt niet geloofwaardig over. In die zin wilde Van der Oest iets teveel van het goede. Als zus één erachter komt dat haar man vreemdgaat met zus twee, zorgt dat enkele scènes voor ergernis en venijn, maar na een leuke wraakactie lijkt alles weer pais en vree. Het slot van de film valt ook onder dit punt van kritiek. Een happy end hoort natuurlijk bij de wetten van de romantische comedy, maar zoveel happiness gaat ten koste van de geloofwaardigheid. De heimwee pakt Van der Oest beter aan. Het begin van de film toont de drie zussen als jonge meisjes rondrennend op het strand in Portugal. De home-movie verbeeld waarom de zussen zo hard hun best doen om het hotel uit handen van hun broer te houden. Zijn bedoeling is het hotel te verkopen. Maar met het verkopen van Paraiso verkoop je de jeugd van de zussen. Toen alles nog zorgeloos was. Als het hele gezelschap in het hotel samen komt voor de bruiloft, blijkt dat de heimwee niet voor niets was. De zussen, nu achter in de dertig, hervinden elkaar in herinneringen en rennen als jonge meiden over het strand. Ook hebben ze elkaar nodig in hun strijd tegen Bo, de aanstaande van hun broer. Zij is minstens tien jaar jonger en belangrijker; ze leeft schijnbaar zorgeloos. Iets wat de zussen maar voor even en met moeite terugvinden in Paraiso. Ondanks irritant spel van Anneke Blok en een iets te ongeloofwaardig happy end is Zus & zo wel degelijk een sprankelende comedy. In de vaart van vermakelijke verwikkelingen blijven Monic Hendrickx, Halina Reijn, maar ook Theu Boermans met verve overeind. Deze laatste heeft de ondankbare taak de kleinzieligheid van mannen te verbeelden. Herkenbaar voor vrouwen en mannen in de zaal. Bij een kijkoperatie aan zijn penisbuis 'ontsnapt hij maar ternauwernood aan de dood'. Deze kijker moest lachen, maar voelde ook plaatsvervangende pijn. Voor de vele vrouwelijke bezoekers vast alleen maar leuk.

Oscar Krieger