Titel: Wilbur wants to kill himself
Regisseur: Lone Scherfig
Hoofdrolspeler(s): Jamie Sives, Adrian Rawlins, Shirley Henderson, Lisa McKinlay
Datum bespreking: 10-11-2003
 

Wilbur North wil dood. Dus slikt hij allerhande pillen, draait het gas open, hangt zich op en loopt een vijver in. Helaas: de gaskraan slaat uit omdat hij te weinig muntjes in de Schotse huismeter heeft gegooid en ook de poel waar hij zich in wil verdrinken is te ondiep Bovendien is zijn zachtaardige broer iedere keer weer nèt op tijd om hem te redden. Wilbur (Jamie Sives) is daar niet blij mee want "het wordt iedere keer weer gênanter als ik overleef."

Wilbur wants to kill himself gaat, anders dan de titel doet vermoeden, niet alleen over zelfmoord. Hoofdthema lijkt eerder het (over)leven in zijn algemeenheid. Dus terwijl Wilbur weer eens op een dak balanceert op weg naar zijn zoveelste zelfmoordpoging, krijgt zijn optimistische broer Harbour (Adrian Rawlings) slecht nieuws over zijn gezondheid. Het bericht zet de waarheden van alle betrokkenen op zijn kop.

De Schotse regisseuse Lone Scherfig verfilmde al eerder op tragikomische wijze de lotgevallen van zachtaardige, met het leven worstelende mensen, te midden van een weinig hoopvolle omgeving. Haar Italian for Beginners (2000) was een groot succes op internationale festivals en onder het publiek. Met de Deens-Schotse productie Wilbur wants to kill himself laat zij opnieuw zien dat zij scherp observeert en geen boodschap heeft aan verzachtende omstandigheden als het op menselijk gedrag aankomt. Daarbij werd zij bij deze productie geadviseerd door de Deense Dogma-regisseur Lars von Trier (Dogville, Dancer in the Dark, Breaking the Waves), zeker niet de minste als het gaat om het verfilmen van tragische levensverhalen vol ontluisterende lotsbestemmingen.

 

Noordelijk drama uit een goede school dus, en dat levert in dit geval wederom prachtig onderkoelde momenten en dialogen op. Wilbur’s immer rokende ‘überdokter’ Horst kapt de patiënten uit de zelfmoordpraatgroep bijvoorbeeld graag af met reacties als ‘geen metaforen, alsjeblieft’. En als daar eindelijk hoop aan de horizon gloort in de vorm van een afspraakje met een verliefde verpleegster, snauwt Wilbur haar in een intiem moment bij de plaatselijke Chinees toe: ‘Je likte zojuist mijn oor. Doe eens even normaal, freak!’

Ondanks dergelijke – hilarische - momenten zijn er ook wat onvolkomenheden in het scenario van Scherfig. Adrian Rawlings is als Wilburs broer geloofwaardig en ontroerend als goedmoedige boekhandelaar die alleen maar het beste wil voor zijn familie. Maar als het minder met hem gaat neemt diezelfde familie ook wel weer erg afgeraffeld afstand van hem. Dat de schat op kerstavond dus alsnog in een taxi terug wordt gezet naar het ziekenhuis is niet alleen onaardig, maar bovenal ongeloofwaardig binnen het verloop van dit verhaal. Ook de scène waarin Wilbur een medepatiënt uit een stromende rivier redt is ronduit over the top en had makkelijk weggelaten kunnen worden. Toch blijft Wilbur wants to kill himself een uiterst charmante en bij vlagen ontroerende film. Dat is met name te danken aan de sympathieke acteerprestaties van Sives en Rawlings. En bovenal aan de stoet halfgare hulpverleners, scheldende medepatiënten, vrolijke chinezen en kleine kattige meisjes waar zij mee te maken krijgen terwijl zij het leven het hoofd proberen te bieden.

Liesbeth Smit