Regisseur: Billy Wilder
Titel: Some like it hot
Hoofdrolspeler(s): Tony Curtis en Jack Lemmon
Datum bespreking: 06-01-2002

Twee acteurs trekken jurken aan, doen oorbellen in, stiften hun lippen en balanceren op hun hakken. Vervolgens komen ze in aanraking met andere mensen, echte vrouwen wel te verstaan. De kijker vreest het ergste. Onderbroekenlol, schuine grappen, voor de hand liggende dubbelzinnigheden. Toch kan het anders, of beter kon het anders. In 'Some like it hot' uit 1959 dragen Tony Curtis en Jack Lemmon de jurken en het gaat ze goed af, vooral dankzij de scherpe dialogen. Marilyn Monroe profiteert ook van de dialogen, al is haar jurk een stuk scherper.

Sinds enkele jaren worden klassieke films op tournee gestuurd langs de Nederlandse filmhuizen. Dit jaar heet de tour: Some like it hot en 26 andere filmklassiekers, een jaar lang in 33 theaters'. Het initiatief van het Filmmuseum in Amsterdam geeft bezoekers de mogelijkheid zich terug in de tijd te plaatsen. Naar de bioscoop gaan voor een film uit 1959, 1939 of 1979 en dat in 2002. De meeste films zijn wel eens op het kleine scherm te zien, maar op een groter scherm is het toch anders. En de ambiance van de filmhuizen brengt de bezoeker makkelijker terug in de tijd dan de Pathé-zalen met popcornbekers zo groot als je stoel. Onder andere te zien te zijn: 2001 Space Odissey, Annie Hall, Blue Velvet, Do the right thing, Last tango in Paris, Fellini's Roma, Rear Window, Trois couleurs: rouge.

Op tournee met de meiden

Lemmon en Curtis spelen in Some like it hot muzikanten op de vlucht voor de maffia. Ze zijn getuigen geweest van een afrekening in het criminele milieu. Daarnaast is het illegale café (het is 1929 en de drooglegging resulteert in illegale drankzalen) waar ze speelden opgedoekt en zitten ze zonder werk. Deze twee feiten doet hen besluiten de vacatures in een damesorkest op te gaan vullen. Eenmaal omgekleed voegen ze zich in de trein naar Florida bij het orkest. Het verhaal wat zich ontknoopt is voorspelbaar, maar sleept de kijker toch mee. Beide heren, ehm dames vallen logischerwijze op zangeres Sugar (Marilyn Monroe) maar dat kan natuurlijk niet vanwege de vermomming.

"I would like to borrow a cup of that sugar," meldt Daphne/Jerry (Lemmon) aan Joe/Josephine (Curtis) over de zangeres Sugar (Monroe).
"No butter, no pastry, no sugar, we're on a diet," waarschuwt Joe/Josephine hem.

Dit soort scherpe dialogen, met goed gevonden dubbelzinnigheden voorkomt dat de film aan onderbroekenlol ten onder gaat.

Beste komedie aller tijden?

Vorig jaar riep de American Film Institute (AFI) Some like it hot van regisseur Billy Wilder uit tot beste komedie aller tijden. De AFI is een wat belegen instituut dat filmprijzen uitreikt en eens in de zoveel tijd een lijst samenstelt. Mensen uit de filmwereld waren het erover eens en kozen 'Tootsie' (1982, Dustin Hoffman) op plaats twee en 'Dr Strangelove' (1964, Kubrick met Peter Sellers) op drie, 'Annie Hall' (1977, Woody Allen) op vier en 'Duck Soup' (1933, Marx Brothers) op vijf. Verder in de lijst nog meer Woody Allen, Mel Brooks, Marx Brothers en veel Gary Grant. Een lijst met alleen maar Engelstalige films en vooral veel oudere en beroemde films. Allemaal logische gevolgen van het samenstellen van een allertijdenlijst. Als je een lijstje moet invullen met de beste films komen vooral bekende films bij de meeste mensen op. Ondanks de kwaliteiten van Wilders film, zijn in de top 100 van de AFI alleen al diverse betere leukere scherpere titels te ontdekken. Maar dat dachten die 1800 kiezers van de AFI misschien ook wel. Vanwege de bekendheid van de film heeft het waarschijnlijk bovenaan kunnen komen.

Too hot too handle

Berucht werd de film door verschillende zaken. De titel verwijst in de film zelf naar de muziek van het damesorkest, de één houdt van rustige muziek en de ander van opzwepende jazz. Natuurlijk verwijst de titel op het affiche naar de ster en sekssymbool Monroe. Waar de heren qua jurken behoorlijk overdresst zijn, compenseert zij het geheel. Alleen al daarom zou ze nu ook nog opzien baren, laat staan in 1959. Ook opvallend voor die tijd is het gebruik van cross-dressing. Natuurlijk waren Lemmon en Curtis niet de eerste die zich op hakken waagden. Tien jaar eerder was Gary Grant nog een oorlogsbruid in I Was a Male War Bride (Hawks). Net als in latere films (Tootsie, Yentle, Mrs. Doubtfire) hebben de verkleders wel een reden nodig voor de travestie. Travestie om de travestie is eigenlijk nog steeds niet gewoon in Hollywood. De reden bij Lemmon/Curtis is vlucht en werkloosheid, bij Tootsie alleen werkloosheid en Streisand (Yentle) en Williams (Doubtfire) doen het om de liefde (voor een onbereikbare of voor de kinderen). Eenmaal verkleed, gaat het bij al deze personages om de heteroseksuele liefde. Maar hoe deze te bereiken als je beiden een jurk draagt. In al deze films komt het dan ook tot een onthulling van de ware aard. Opvallend bij Some like it hot is de manier van onthullen.

Flirt met homoseksualiteit

Joe/Josephine (Tony Curtis) mocht zich van regisseur Wilder nog een keer verkleden. Om Sugar (Monroe) te krijgen doet hij zich voor als Engelse playboy (de miljonair Shell jr., een immitatie van Gary Grant). De zoen die Sugar uiteindelijk van Josephine krijgt is tevens de onthulling. Sugar herkent de lippen van Shell jr. door de jurk van Josephine heen en ja, alles is goed. De flirt met homoseksualiteit kan niet langs het publiek van 1959 zijn gegaan. Zeker niet bij de eindscène van de film. Lemmon is ondertussen met een echte miljonair uit geweest en wil zelfs met hem trouwen (voor het geld 'security', zegt hij). De onthulling gaat in onderdelen: Daphne (Lemmon) begint met te zeggen dat ze niet met de miljonair kan trouwen want ze is niet van nature blond en kan ook geen kinderen krijgen. Als meneer het allemaal geen probleem vindt, komt het hoge woord eruit:

"You don't understand, Osgood! Aaah... I'm a man!"
"Well, nobody's perfect."

Ricco van Nierop