Regisseur: Bobby Eerhart
Titel: Loenatik, de moevie
Hoofdrolspeler(s): Martin van Waardenberg, Karen van Holst Pellekaan, John Buijsman, Dick van den Toorn
Datum bespreking: 13-10-2002
 

De majoor rijdt in een tank, Bep ontmoet de man van haar dromen, Fats eet zich drie keer in ‘t rond, Dr. Doolittle hangt succesvol de dierendokter uit en Juffrouw de Haas… ja, wat bereikt zij eigenlijk? Ze blijft alleen maar lang. Misschien wel iets te.

Wie niet weet wie dit zijn, hoeft niet verder te lezen. Loenatik, de moevie is alleen voor fans van Loenatik, de serie. Drie jaar lang zond Villa Achterwerk op zondagochtend de belevenissen van vijf psychiatrische patiënten uit. Vrolijke verhalen vol scherpe kromme teksten. Heerlijke typetjes die staan als een huis, ik bedoel; gekkenhuis. Als afsluiting werd een speelfilm gemaakt en werden de gekken gelucht. Het gevolg is wat humor, maar ook wat heimwee.

Ook Coby moet mee

Huize Zonnedael lekt als een mandje, en een monteur is te duur. Dat wordt verhuizen. Gelukkig niet zonder zuster Ten Hoeven (Jacqueline Blom), want anders zou Dr. Doolittle (John Buijsman) niet eens gaan. Maar ook zijn dode varkentje Coby moet mee. Onder leiding van de majoor, althans dat denkt hij, verlaat het bataljon de kazerne voor een tocht naar de volgende locatie, om aldaar de barakken op te slaan. Maar in de nieuwe kliniek mag Juffrouw de Haas niet buiten tennissen en Fats mag niet de gehaktbal van vegetariër Doolittle opeten. Zuster Ten Hoeven neemt het voor hen op, maar het heeft geen zin, de nieuwe leiding is te streng. Ze besluiten te ontsnappen, maar De Haas zit in een dwangbuis in de isoleercel en de majoor weigert als ‘een lafaard’ te vluchten.

Niet lang genoeg krom

De fans zullen echt naar de bioscoop moeten om erachter te komen of ze weer op Zonnedael terugkomen. Al kunnen ze ook wel iets bedenken, bijvoorbeeld dat het goed afloopt. Scenarioschrijvers Martin van Waardenberg (tevens de majoor) en Karen van Holst Pellekaan (tevens Bep Brul) hebben hun best gedaan om van de serie (per aflevering 25 minuten) een anderhalf uur durende film te maken. Dat pakt gedeeltelijk goed uit. Gelukkig kozen ze ervoor om niet uitgebreid de personages te introduceren en lijkt het verhaal daardoor vlot op gang te komen. Maar het zakt snel ineen, omdat de hoeveelheid grappen (tekstueel en visueel) laag blijft. In het tweede gedeelte van de film, wanneer de hoofdpersonen hun dromen zien uitkomen (allemaal behalve Juffrouw de Haas, volgens mij, maar daarover zo meer), komt het verhaal op gang en ook de grappen nemen toe. Grappen van dezelfde kwaliteit en strekking als in de serie.

De scenarioschrijvers hebben voornamelijk hun eigen personages voorzien van leuke kromme zinnen over respectievelijk ‘het leger’ en ‘mannen’. Bep Brul smeert zich in met zonnebrandcrème (chocoladevla) en gaat ervan uit dat de mannen op haar af zullen stormen: ‘Laat ze nu maar komen: glazenwassers, groetenboeren, zweefvliegers, kom maar bij Tante Bep. Dan gaan we zoenen met veel kwijl, lang en nat, kan ons het schelen…’

Niet lang genoeg scherp

Het deel na de pauze kijkt als een aflevering uit de serie, maar de scherpte zit niet in de gehele film. Dat is jammer, want de makers, met Bobby Eerhart als regisseur, hebben hun best gedaan om de personages uit te laten groeien van typetjes tot karakters. Het blootstellen aan de grote boze buitenwereld (en de grote film) tast de patiënten meer aan dan ik verwacht had. Desondanks, brengt de film wel een mooie ode aan de ingebeelde werkelijkheid van de psychiatrische patiënten. Dr. Doolittle komt op een boerderij, waar hij zowaar aangezien wordt als dierenarts en een varken uit haar lijden mag verlossen (in positieve zin). Jammer dat hij niet veel meer tekst heeft dan: "Hallo, ik ben dr. Doolittle". Bep Brul ontmoet haar gedroomde man en arriveert zelfs in bruidskleed aan het altaar. De majoor gaat er in een oorlogsmuseum met het materieel vandoor en Fats bestelt zoveel ‘extra frieten’ als hij wil. Maar net als alle gekken, heb ik bij het zien van deze film, ook heimwee naar Zonnedael.

Wat is er mis met lang?

Ben ik bij bovenstaand overzichtje Juffrouw de Haas vergeten. Nee, niet ik, maar de scenarioschrijvers lijken haar wel vergeten. In de serie is De Haas altijd verontwaardigd over het feit dat anderen haar te lang vinden. Ze is paranoïde, achterdochtig en in bezit van een mes wat ze dreigt te zullen gebruiken. In de film, komt ze door zo’n laatste ‘feit’ in de isoleercel. Daarna gebeurt er eigenlijk niet veel meer, behalve dat ze met Fats opgescheept zit. Hadden ze haar niet een leuke lange man kunnen laten ontmoeten, of een basketbalploeg uit de nesten helpen. Maar nee, deze basketcase mag alleen maar lang zijn en meer niet. Jammer, sterker gezegd; ik heb met haar te doen. Zo alleen in de isoleer en later op eenzame wegen in haar dwangkledij. Eigenlijk is het schandalig dat ze iedereen een droom geven en haar alleen maar bevestigen in haar achterdocht. Ik stel voor dat Juffrouw de Haas een eigen film krijgt onder de titel ‘De Haas flew over the cuckoo’s nest’, met De Haas in de rol van Jack Nicholson en de andere Loenatiks in kleine bijrollen. Lang leve de Haas!

Oscar Krieger