De kaft van dit boek vermeldt twee woorden: Hectisch en Kaganof. Een daarvan is een omschrijving van de inhoud van het boek, het andere is de naam van de schrijver. De schrijver en het boekwerkje zijn beide zowel hectisch als onverstaanbaar, dus vult u ze gerust in willekeurige volgorde in. Het maakt allemaal niet zoveel uit. Zoals zo'n beetje niets niet zoveel uitmaakt in Hectisch. Het verhaal wordt in telegramstijl verteld. De feiten worden de lezer voor de voeten gesmeten. Nergens enige verdieping in de personages of situaties. Maar je kan je afvragen of een andere benadering het verhaal had kunnen redden. Ik vermoed eerlijk gezegd van niet. Hectisch vertelt nu eenmaal een uiterst dun verhaal.

We volgen 'Cool' Red Kowalski. Een joodse jongeman uit Kaapstad die samen met zijn vriend er dagelijks op uit trekt om grote hoeveelheden drank en drugs te verstouwen. Zij zijn 'wanhopig eenzaam en snakken naar een beetje erkenning'. Kowalski loopt om onduidelijke redenen warm voor een meisje dat hij uitermate lelijk vindt. Iedere seksuele toenadering belandt op een dood spoor. Als Kowalski op een gegeven moment ontdekt dat het lelijke meisje wel intiem contact onderhoudt met zijn vriend, slaan de stoppen door. Het laatste hoofdstuk is ingeruimd voor een hoop op hol geslagen wraakgevoelens.

Kaganof tracht daarnaast een kleurrijk tijdsbeeld van het hedendaagse Zuid-Afrika neer te zetten. De identiteitscrisis waar vrijwel ieder personage in dit boek mee tobt, is wellicht een aardige afspiegeling van de moderne Zuid-Afrikaan, maar de manier waarin dit is vormgegeven is uiterst opzichtig en vrijwel altijd over the top. Meest opzienbarende voorbeelden hiervan zijn die van een grote moslimkerel die een swastika op zijn achterhoofd heeft staan en de joodse uitbater die een rastapruik draagt ter wille van zijn (voornamelijk zwarte) clientèle. Red Kowalski zelf doet zijn racistische en antisemitistische opvattingen af als zijnde grappig om de provocatie. Is dat het dan, wat de moderne Zuid-Afrikaan tekent? Het zal wel.

Rest mij de vraag te stellen waar die verschrikkelijke witregels voor nodig zijn, die Kaganof om de twee a drie regels hanteert. Om een antwoord te vinden op die vraag dienen we ons misschien eerst wat verder te verdiepen in het fenomeen Kaganof. Aryan Kaganof blijkt namelijk gelijk te staan aan Ian Kerkhof. En die naam staat weer voor: schilder en experimenteel cineast (regisseur en scriptschrijver van tientallen films, waaronder Naar de Klote!) Zouden die witregels gewoon een visueel trucje zijn om de bladzijden er kunstacademie-technisch verantwoord uit te laten zien? Uiteraard, dat zijn nu eenmaal zaken waar de schrijver wel verstand van heeft.

Voor wie graag een anarchistisch universum betreedt en hier wat moeite voor wil doen (lees: stroef gedicteerde zinnen lezen en onnodig vaak bladzijden moeten omslaan), heeft met Hectisch een alleraardigst boekje in handen. Voor mij was het lezen van Hectisch hard werken en ondertussen stiekem dromen over een wereld waar het telegram echt niet meer bestaat.

Erwin van Wouw

>>

<<