Himalaya

trots, moed en doorzettingsvermogen

In het Dolpo-gebied in het noordwesten van Nepal wonen al eeuwenlang zogenaamde zoutnomaden. Tibetanen die zich in hun leven nog voor een belangrijk deel laten leiden door voorspellingen van goden. Hun belangrijkste en vrijwel enige bron van inkomsten is zout. Een paar keer per jaar vervoeren ze het zout op hun jakken door de onbegroeide en besneeuwde passen, naar het vijfduizend meter lager gelegen 'graanland' in het zuiden van Nepal, om het gewonnen zout te kunnen ruilen tegen graan.
   De Franse fotograaf, auteur en reisfilmer Eric Valli (zelf sinds 1983 woonachtig in Nepal) gebruikte het gegeven van de zoutnomaden als onderwerp voor zijn speelfilmdebuut 'Himalaya'. De film is een heroïsche vertelling die het vooral moet hebben van de prachtige natuurbeelden en fotogenieke hoofden van de inheemse bevolking. Het verhaal is flinterdun en komt erg traag op gang. Toch is 'Himalaya' een heerlijk avondje uit. De vergezichten die Valli en zijn cameraman Eric Guichard onder vaak erbarmelijke omstandigheden schoten, tonen niet alleen de schoonheid, maar ook de meer realistische aard van het exotische Nepalese landschap. Beelden van gortdroge vlaktes en sneeuwstormen worden afgewisseld met die van een prachtige heldere hemel. Guichard wist afgelopen seizoen met dit opmerkelijke staaltje vakmanschap dan ook een felbegeerde César in de wacht te slepen.

'Himalaya' werd door een Europese crew op locatie in de Himalaya opgenomen. Alle hoofdrollen worden gespeeld door Nepalese acteurs die het verhaal - naar verluidt - samen met Valli bedachten. Nadat Lhapka, de leider van de karavaan en zoon van dorpsoudste Tinlé, tijdens de laatste expeditie is omgekomen, beraadt de bevolking zich over zijn opvolging. Er ontstaat een machtstrijd die het dorp in twee kampen scheidt. Het oude charismatische dorpshoofd Tinlé leidt de karavaan van de senioren die zich laten leiden door de goden en eeuwenoude rituelen. De koppige (en veel jongere) Karma slaat de orakeluitspraken van de sjamaan in de wind en vertrekt met zijn karavaan al voor de door de goden bepaalde datum. In deze fysieke, maar ook spirituele reis blijkt dat kracht alleen niet voldoende is om de zware tocht te volbrengen.
   Het ging er Valli in deze film vooral om een universele en tijdloze sage over trots, moed en doorzettingsvermogen neer te zetten. Dat lijkt hem, ondanks het dunne script, wonderwel gelukt. Met het generatieconflict tussen traditionele en moderne leefgewoontes schakelt de regisseur nog een extra tandje bij, om uiteindelijk - naar goed boeddhistisch gebruik - de wijsheid te laten zegevieren.