|
|
|
|
Fokke en Sukke, de anaal gefixeerde eend en kanarie, zijn tien jaar en dat wordt gevierd met een expositie in het Persmuseum in Amsterdam. Het is een kleine tentoonstelling, waarin zowel oude als recente cartoons van commentaar zijn voorzien door hotemetoten uit de wereld van literatuur, kunst en wetenschap. Dat zorgt voor ernstig melige tekstjes, vooral als de schrijvers, journalisten, kunstenaars en wetenschappers zelf net zo gevat proberen te zijn als de cartoonisten.
De ware F&S-fan laat die teksten voor wat ze zijn en gaat voor de tekeningen. Te zien is dat Fokke en Sukke vroeger ook al zo lollig waren (Fokke: ‘En dan zette je je brommerhelm op en liep je Americain in…’, Sukke: ‘…en je brulde een paar keer Pizza voor de heer Mulisch!!’), maar ook dat de eerste Fokke en Sukke uit 1993 (geweigerd door Propria Cures) nog slordig getekend was en weinig briljant (Fokke & Sukke hebben geen kerstgedachten: ‘Pizza’, denkt Fokke, ‘Badkamer’, denkt Sukke). Hoge kunst is er ook: in een huiskamerachtige hoek duiken de kanarie en eend op in olieverfschilderijen. Leuk? Mwoah….in een kale omgeving doen ze het beter.
|
|
De tentoonstelling is binnen twintig minuten te zien, maar zorgt voor een grijns die de hele dag beklijft. Liefhebbers kunnen nagenieten met een krant op tabloidformaat, waarin ‘De Waarheid’ over Fokke en Sukke wordt onthuld. Daarin leuke weetjes over de drie makers John Reid, Bastiaan Geleijnse en Jean-Marc van Tol, RGvT dus. Bijvoorbeeld dat ze eigenlijk pas twee jaar echt succes hebben, dat ze iedere ochtend telefonisch op een vroeg en bijzonder onleuk tijdstip over de nieuwste grap beslissen en dat Jean-Marc van Tol (de enige echte tekenaar van het trio) in de klas zat met Ronald Giphart en kroonprins Willem-Alexander. Of ook dat moet weer een grap zijn.
Geruststellend is dat de roem er niet met Fokke en Sukke vandoor is gegaan: ze mogen negen boekjes, een dagelijkse cartoon in NRC, website, t-shirts en wat al niet meer op hun naam hebben staan, onaangepast zijn ze nog steeds. Tot genoegen van de krant die hen en de tentoonstelling zo overduidelijk sponsort zijn de twee niet ingedut nu ze gevestigd zijn. Wel is hun visie op de wereld gerijpt en hun commentaar op het nieuws scherper. Het leitmotiv is echter in al die jaren hetzelfde gebleven: de eerste gepubliceerde cartoon (Fokke & Sukke zoeken paaseieren, Pasen 1994) laat Sukke zien die een plastic handschoen aantrekt en zegt: ‘Zelfde plek als vorig jaar neem ik aan?’, terwijl Fokke al met zijn achterwerk naar de kijker toestaat.
Irene Start
|
|
|
|
|
