1 stapje dichterbij

dankzij Luyendijk

Met 1,2 miljard moslims wereldwijd is de islam na het christendom 's werelds tweede religie en bovendien de snelst groeiende. Volgens een prognose die is opgesteld door het kerklidmaatschap zal in 2020 de islam (met 7% van alle inwoners) ook in Nederland tot één van de grootste religies gaan behoren. Over wat een moslim zoal moet, mag en doet voor zijn geloof, schreef Joris Luyendijk het boekje 'Een tipje van de sluier', dat de subtitel 'Islam voor beginners' meekreeg.
   'Een tipje van de sluier' is een zinnig boekje dat door zijn kordate uitleg en beperkt aantal bladzijden bijzonder laagdrempelig kan worden genoemd. 'Wie in een dun boekje als dit wil schrijven over het geloof van 1,2 miljard zielen en 1400 jaar geschiedenis, moet dingen overslaan.' Stelt Luyendijk in zijn nawoord. Een goede keuze om nu juist eens een begrijpelijk boekje te schrijven voor 'de gewone man' in plaats van een zoveelste allesomvattend naslagwerk. Of het boekje 'de gewone man' ook zal bereiken is natuurlijk nog de vraag maar als het dat doet, dan ben ik er van overtuigd dat het een groot aantal onduidelijkheden en wellicht zelfs vooroordelen omtrent de islam zal kunnen wegnemen.    'Een tipje van de sluier' veronderstelt geen voorkennis en start dan ook met een beknopte uitleg van islamitisch gerelateerde woorden en begrippen. De grote leidraad in dit boekje is de interpretatie van de Koran door de verschillende stromingen binnen de moslimwereld. En welke van deze interpretaties op dit moment de meeste invloed hebben. Alweer een prima invalshoek van Luyendijk, die zo een goed beeld schetst van hoe er nu werkelijk gedacht word.
De mogelijkheid tot zulke verschillende interpretaties binnen de Koran is erg interessant. Luyendijk geeft een aantal voorbeelden m.b.t. de tolerantie van andere religies. Aangezien de joden en de christenen dezelfde god aanbidden - hoewel hun profeten leefden in de tijd van onwetendheid - bezitten zij een speciale status. 'Ik heb mijn religie en jij hebt de jouwe' (Koran, CIX, 6) zegt de koran, en 'In de godsdienst is geen dwang' (Koran, II, 256). Maar daarentegen bevat de Koran ook een aantal verzen die aanzetten tot intolerantie zo stelt Luyendijk. 'Neemt de joden en christenen niet als medestanders' (Koran, V, 51). Door zulke passages te citeren laat Luyendijk zien dat de problematiek binnen de moslimwereld niet zomaar uit de lucht is komen vallen. De interpretaties van zowel fundamentalistische als gematigde moslims hebben binnen de Koran dus blijkbaar beide een vruchtbare voedingsbodem.
   'Een tipje van de sluier' heeft mij een hoop geleerd en kan (naar ik aanneem) de meeste mensen een juist inzicht geven. Niet alleen niet-islamitische Nederlanders maar ook moslims zelf zouden dit boekje eens ter hand kunnen nemen, want zo stelt Luyendijk in het hoofdstuk 'De islam in Nederland': 'Niet-islamitische Nederlanders kunnen aan de multiculturele samenleving bijdragen door individuele moslims niet verantwoordelijk te houden voor wat in naam van de islam elders gebeurt. (…) Moslims kunnen aan hun eigen acceptatie bijdragen door zelf niet te discrimineren, door zonodig duidelijk afstand te nemen van misstanden in de islamitische wereld, en door geen verbod te eisen op boeken of toneelstukken die in hun ogen de islam beledigen.'
   Dit boekje zou, ten bate van het integratiebeleid, verplichte lesstof moeten zijn voor iedere Nederlander en Medelander.