Regisseur: Harold Ramis
Titel: Analyze that
Hoofdrolspeler(s): Robert de Niro, Billy Cristal, Lisa Kudrow
Datum bespreking: 23-02-2003
 

Al voor het zien van de film ging ik ervan uit dat Analyze this uit 1999 een geweldige film was. Een perfecte vondst leek het om Robert de Niro te typecasten als gangster op de divan bij psychiater Billy Cristal. Als dan Harold Ramis (Ghostbusters) de boel regisseert en de meest getalenteerde Tv-vriendin, Lisa Kudrow een nerveuze vrouw mag spelen, lijkt de perfecte komedie compleet. Althans dat dacht ik tot ik de film werkelijk zag. Het therapeutisch analyseren van de misdaad levert genoeg grappen voor open doel op, die er vakkundig ingekopt worden door komieken De Niro en Crystal. Maar ergens beklijft dit eerste deel niet. Het verhaal rammelt en de pogingen tot het maken van serieuze scènes mislukken. Jammer, maar misschien lag het wel aan mijn te hoge verwachtingen. Bijstellen en opnieuw proberen.

Lachtherapie

Analyze that is de weinig innovatieve titel van de tweede therapeutische sessie van De Niro en Crystal. Niet dat ik erop zat te wachten, maar ik ben toch - wel met een bijgestelde verwachtingshorizon - gaan kijken. De Niro (Paul Vitti) wordt uit het gevang ontslagen en onder behandeling van de psychiater Crystal (Ben Sobel) gesteld. De zielendokter dient hem gezond te maken (hij is doorgedraaid en zingt alleen nog West Side Story-liedjes), aan legaal werk te helpen en over een maand bij de reclasseringsambtenaar af te leveren. De tegenpolen zijn opnieuw gekoppeld. Ze hebben beiden een andere missie en kunnen elkaar daarmee lekker in de haren zitten.

Natuurlijk wordt de psychiater meegesleept op het slechte pad van de gangster. En natuurlijk barst de gangster in huilen uit, als de psychiater hem doet inzien dat hij nog steeds dat jochie van twaalf is dat zijn vader mist. Leuk zijn de grappen die Vitti uithaalt bij zijn diverse reguliere baantjes. Als autoverkoper toont hij de ruime achterbak met als verkooppraatje dat je er wel drie lijken in kwijt kunt. Als ober haalt hij het brood van tafel bij de éne gast omdat de andere gast om brood vroeg (een oude Marx-brothers grap?). Maar als coach en inspirator op de set van een misdaadserie lijkt hij het meest op zijn plek. Dat is ook precies de reden dat hij de hele oude ‘gang’ daar uitnodigt, met ernstige gevolgen, natuurlijk.

Sessie 2: Beter af zonder analyse

Met een lager gelegde lat, valt er heel wat te lachen in Analyze that. De originele vondst werkt nog steeds, met dank aan de komische kracht van de acteurs en vele losse gags. Maar achteraf bekeken (het is toch de ondankbare taak van een recensent om zijn eigen plezier weg te schrijven door de boel te gaan analyseren) hangt het verhaal wederom als los zand aan elkaar. De verhaallijn lijkt vooral ingegeven te worden door de mogelijkheid tot grappige scènes. Wederom heeft regisseur Ramis daarnaast gepoogd een serieuze kant te laten zien, maar valt te makkelijk voor de grap. Hierdoor is er van enig medeleven (beiden mannen rouwen om hun vader) geen sprake. Ook valt Lisa Kudrow mij wat tegen. Ze had haar vlakke personage wel wat hysterischer mogen spelen. Al met al is het een aardige komedie zolang je ernaar kijkt. Laat je dus niet misleiden door de titel, want dan valt Analyze that net zo tegen als Analyze this.

Oscar Krieger