Uitvoerende(n): An Pierlé
Titel: Helium sunset
Label: Warner music
Datum bespreking: 12-05-2002

De eerste keer dat ik An Pierlé zag optreden was in 1999, tijdens de Nacht van de Poëzie. Deze Vlaamse zangeres was toen nog volslagen onbekend in Nederland. Haar eerste cd, Mud stories, was nog niet verschenen, en zelf had ik ook nog nooit van haar gehoord. In het programmaboekje stond alleen: An Pierlé zingt liekens punt uit. Ondanks het late tijdstip van haar optreden maakte ze een verpletterende indruk. Ze was een levendige verschijning, die tussen de liedjes door charmant en grappig was; tijdens de liedjes was ze woest. Ze zat op een skippybal achter de piano - die vormde haar enige begeleiding - en kreeg in haar eentje Vredenburg plat. Ik zette in het programmaboekje een uitroepteken achter haar naam, ten teken dat ik die niet moest vergeten.

Daar kreeg ik weinig kans toe. An Pierlé ging met haar eigen theaterprogramma het land door en ze werd een geliefd entr'acte op poëziefestivals. Zo werd ik van poëzieliefhebber ook An Pierlé-luisteraar. Als klap op de vuurpijl verscheen in 2000 haar debuut-cd: Mud stories. Hier was An Pierlé in al haar grilligheid op te beluisteren: alleen door zichzelf begeleid op de piano bracht ze heftige, indringende nummers, in de beste traditie van Tori Amos. Pierlé heeft geen opvallende stem, geen virtuoze manier van piano spelen; maar haar manier van zingen en spelen is eigenzinnig. Ze etaleerde een stijl van musiceren die haar uit duizenden herkenbaar maakt. Een meesterwerk is misschien wat veel gezegd, maar Mud stories is zeker een bijzondere, experimentele cd - die me nieuwsgierig maakte naar het vervolg. Want hoe goed haar debuut ook klonk, de opvolger kon niet meer hetzelfde gaan klinken. Dat zou verschrikkelijk vervelend worden. Hoe zou deze ongepolijste muzikante zich dus ontwikkelen?

Het antwoord ligt sinds kort in de winkels: Helium sunset. An Pierlé wordt op deze cd omringd door een band: drummer Peter De Bosschere en bassist Joost Zweegers (het brein achter Novastar) hebben de ondankbare taak recht te doen aan het experimentele geluid van An Pierlé. Maar vooral is Helium sunset een samenwerkingsproject van An Pierlé en Koen Gisen. Uit de tekening in het cd-boekje (door Pierlé zelf) maak ik op dat ze geliefden zijn. In ieder geval is de rol van Gisen niet gering: Hij schreef mee aan de liedjes en produceerde het geheel. Verder speelde hij gitaar en zong hij op een aantal liedjes mee. En hij maakte de foto's voor het cd-boekje. Het resultaat van deze samenwerking kan de vergelijking met Mud stories goed doorstaan.

Wat het meest opvalt, is dat de band het geluid van Pierlé heeft getemperd. De piano, veelal expressief bespeeld door An Pierlé, is minder prominent aanwezig. Helium sunset klinkt daardoor ingetogener dan Mud stories. Op een enkele uitzondering na (Sister, Helium sunset en de grunge-parodie Sing song Sally) zijn de liedjes rustig en gecontroleerd. Op het gevaar af saai te worden. De meer trage liedjes, met name Nobody's fault en Leave me there, bestaan namelijk uit een beperkt aantal accoorden. Je hebt het idee dat je het wel kent, de aandacht vervliegt en je gaat de krant lezen. Tot je ineens merkt dat je aan het meeneuriën bent. Dan valt pas op dat je in een prachtig en sterk refrein bent beland. Alleen de afsluiter, Walk, is voorbij voordat je het gehoord hebt. In het meest gunstige geval. In het minder gunstige geval zet je de cd voortijdig uit, want Walk is ronduit vervelend.

Gelukkig bevat Helium sunset een groot aantal hoogtepunten. De cd opent ermee: Sorry. Het nummer vat de kwaliteiten van An Pierlé goed samen. Het is heftig, intens, en het zit goed in elkaar: mooie melodieën, knappe opbouw, spannend. Het enige dat stoort, eigenlijk aan de hele cd, is het Nederlandse Engels van de teksten: No I'm serious, though I try. It's my search for the things I hide from myself. Stupid me. Van de teksten moet Pierlé het duidelijk niet hebben; maar het kost weinig moeite haar deze onvolkomenheid te vergeven. De muziek is prachtig en ach, het werkt ook wel charmerend. Er volgen meer hoogtepunten; niet in de laatste plaats het titelnummer. Het geluid van Helium sunset wordt sterk bepaald door de accordeon en de percussie. Het is een ritmisch, gekweld nummer, en door de bijna griezelige zang een van de meest indrukwekkende liedjes van de cd. Ook het mooie Once again viel me op. Het heeft, door het achtergrondkoortje, het karakter van gospel. Mijn huisgenote ging bij Sing song Sally, de 'grunge-parodie', spontaan headbangen - waaruit ik opmaak dat de parodie, die zoeter klinkt dan echte grunge, geslaagd is.

Ondanks al deze sterke nummers (de cd kent, op het laatste nummer en de overbodige extra track na, geen dieptepunten) komt het geheel nogal tam over. Dat komt volgens mij door de band. De muzikanten zijn niet slecht, maar ook niet heel opvallend. Naar mijn idee had het allemaal uitbundiger gekund, virtuozer, maffer, kortom: gewaagder. Ook de produktie heeft het geluid van Pierlé geen goed gedaan. Mud stories was de belofte van een onvoorspelbaar talent; Helium sunset heeft dat talent willen polijsten, lijkt het. Inmiddels heb ik haar nieuwe theatertournee bezocht: Helium sunset tour. Dit lijkt de cd bij de tournee, in plaats van andersom. Live komen de nummers veel beter tot hun recht, misschien ook door de opvallende persoonlijkheid van An Pierlé. Dat is jammer voor de cd; misschien is er wel teveel aandacht aan geschonken, misschien was een live registratie beter geweest (een idee voor het aanstaande Pinkpop-optreden?). Helium sunset is niet mislukt, daarvoor zijn de nummers te sterk. Maar het doet opnieuw de vraag rijzen: hoe moet het nu verder met An Pierlé? Ik heb een suggestie: laat haar gewoon haar gang gaan en blijf van de scherpe randjes af.

Edwin Fagel